Home PALEONTOLOGIA AN TROBAT LO PRIMIÈR CRANI FOSSIL D’UN DENISOVAN
AN TROBAT LO PRIMIÈR CRANI FOSSIL D’UN DENISOVAN

AN TROBAT LO PRIMIÈR CRANI FOSSIL D’UN DENISOVAN

0

Malgrat que lo crani foguèsse trobat dins la cauna de Denisova, en Siberia, en 2016, ara es estat classat, fin finala, coma denisovan, una espècia ominida que, segon de nòvas donadas, poiriá ben èsser estada la darrièra espècia ominida escantida fa solament 15 000 ans.

Segon de geneticians i aguèt aumens tres populacions desseparadas de denisovans.

Lo fossil trapat dins la balma de Denisova son dos tròces de crani qu’un estudi genetic de l’ADN mitocondrial (amb de material genetic eiretat de la maire) confirmèt qu’aperteniá a un individú denisovan, çò confirmèt lo paleoantropològ Bence Viola, pendent la reünion annala d’Antropologia Fisica Estatsunidenca.

Totun, la confirmacion genetica de l’espècia del crani encara suscitèt de nòvas questions sus los denisovans, familha procha dels neandertalians. Mai encara que fa 10 ans, quora foguèt descobèrt un tròç fossil de det denisovan qu’ajudèt a identificar la tròba coma una nòva espècia ominida. Los depauses que i aviá a l’entorn confirmèron que foguèt una espècia que demorava periodicament dins aquela cauna entre fa 30 000 e 50 000 ans, e que de grops neandertalians tanben i visquèron mas solament entre fa 200 000 ans e de tempses pus recents.

Un pauc mai es uèi scientificament conegut d’aquela nòva espècia, los denisovans. E malgrat que plusors antropològs confirmen qu’es una nòva espècia, d’autres encara afirman que cal trapar mai de pròvas scientificas per o poder afirmar totalament. “Lo camin per o demostrar serà long, çò diguèt Chris Stringer, paleoantropològ del Musèu d’Istòria Naturala de Londres”.

De fossils desconeguts

Totun, Bence Viola e sos collègas restaquèron lo crani amb mai de 112 cranis d’umans modèrnes e encara 30 cranis d’Homo sapiens preïstorics e tanben de neandertalians. Lo crani es desparièr d’aqueles. Qualques caracteristicas lo fan semblar a de neandertalians e d’autras a un individú fossil ibrida trapat dins l’estat espanhòl e que viviá fa pus de 400 000 ans. Es un crani fòrça magre e los òsses son mai coma los d’Homo erectus.

L’òme de Denisova poiriá èsser estada la darrièra espècia ominida escantida.

Segon d’autres paleoantropològs, coma María Martinón-Torres, del Collègi Universitàri de Londres, afirmèron que las mescladissas entre las espècias denisovana, neandertaliana e la nòstra foguèron plan comunas a aquela epòca e qu’aquò rendrà mai malaisida la recèrca scientifica pr’amor que i a de mai en mai d’individús fossils ibridas.

Segon lo genetician Murray Cox, de l’Universitat de Massey, de Nòva Zelanda, i a aumens tres populacions desseparadas de denisovans que se crosèron amb d’autras espècias. Doas d’aquelas son estadas trobadas en d’individús actuals de Papoa Nòva Guinèa: de cercaires an ja confirmat que se crosèron amb nòstra espècia fa 46 000 ans, 30 000 ans e benlèu fa 15 000 ans.

S’aquò se foguèsse passat aital, los denisovans serián la darrièra espècia ominida autra qu’ Homo sapiens sapiens que s’escantiguèt. Ara de nòvas analisis geneticas confirman que los abitants de Papoa Nòva Guinèa e d’illas a l’entorn pòrtan fins a 400 gèns denisovans. Fins ara son estats trobats de gèns denisovans en de siberians, d’asiatics, e d’indigènas americans. En mai d’aquò, lo paleoantropològ John Haws, de l’Universitat de Wisconsin, avisèt que de recèrcas actualas sus d’individús fossils trapats a las Filipinas e un autre estudi realizat sus de populacions d’aquelas illas tanben poirián balhar una suspresa genetica pr’amor que los denisovans i poirián aver viscut fins fa gaire.

La Redaccion

Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.