Es estonant de veire coma un fach arqueologic conegut (en aqueste cas los geoglifes de la cultura Nazca dins lo desèrt de Peró) pòdon encara donar de suspresas nòvas. Pr’amor qu’una còla de cercaires japoneses poguèt confirmar la descobèrta de fins a 143 nòus geoglifes qu’aquela cultura indigèna americana creèt entre los sègles V abans lo Crist e V après Crist.
Los geoglifes de la nomenada cultura Nazca se tròban dins lo bacin del Rio Grande de Nazca, a 400 km al sud de Lima, la capitala de Peró. Son de representacions de creaturas de tota sòrta; dempuèi de plantas a d’èssers imaginaris a d’autras figuras geometricas divèrsas que pòdon aver de quilomètres de longor.
Ja en 1994 l’UNÈSCO declarèt aquel ensemble de figuras patrimòni mondial e per aquela rason es plan estonant de saber qu’ongan son estats descobèrts fins a 143 nòus geoglifes.
Los nous geoglifes foguèron descobèrts per Masato Sakai, de l’Universitat de Yamagata, en Japon, e se poguèt confirmar qu’arqueologicament son dels mai bèls pr’amor de lors quantitat, natura e talha. Los geoglifes foguèron descobèrts per azard après l’analisi de mai d’un imatge aerian de nauta resolucion de tota la region del desèrt a Nazca.
“Amb l’ajuda de lasèrs aerians e d’autres metòdes, en mai d’un trabalh prigond pel sòl avèm pogut descobrir amb fòrça esfòrç aquelas nòvas figuras de la cultura Nazca, çò diguèt Sakai. E tanben avèm pogut confirmar que i a dos tipes de geoglifes creats pels indigènas d’aquela epòca: la majoritat foguèron creats a l’oèst de la pampa. Per ansin, venguèt la descobèrta de 142 nòus geoglifes”.
D’aucèls, de monins e de rainards
Los geoglifes son un tipe de representacion qu’inclutz d’aucèls, de monins, de peisses, de sèrps, de rainards e tanben de felins e de camelids. Totes foguèron creats en tot levar las pèiras negras que cobrisson lo desèrt. Ansin demorèt a descobèrt la sabla blanca que i aviá jos las pèiras. Segon aquela còla de cercaires, i a dos tipes basics de geoglifes A e B segon se los geoglifes foguèron creats en tot levar de pèiras per formar de linhas (tipe A) o per formar de superfícias amb de color (tipe B). Los primièrs son mai longs (mai de 50 mètres) e los segonds mai pichons (mens de 50 m).
“La figura mai granda qu’avèm descobèrta fa 100 mètres e es del tipe A, çò confirmèt Sakai. La pus pichona es del tipe B e sonque fa 5 mètres. Las de la primièra categoria foguèron bastidas pendent lo periòde mai ancian de la cultura Nazca (entre los sègles Ir e IV de nòstra epòca). Los mai pichons foguèron creats fòrça temps abans. Aquestes serián de luòcs ont se debanavan de rituals e la majoritat de las figuras son d’animals. Tanben i a fòrça ceramica destrucha. Los geoglifes que son mai joves son prèp de puèges e se pensa que se poiriá explicar per lo fach de se poder arrestar pendent un viatge”.
Los cercaires utilizèron tanplan una tecnica informatica d’intelligéncia artificiala nomenada IBM PowerAl qu’analisèt d’imatges de la pampa de Nazca e identifiquèt de desenats de formas biomorficas que puèi foguèron confirmadas coma de geoglifes. I aviá tanben de donadas d’estudis aerians anteriors que foguèron utilizadas per donar de modèls als ordenadors. Aquò entraïnèt la descobèrta de mai d’un geoglife nòu d’un estudi fach ongan. Demest los mai curioses n’i a un qu’es una figura umana, del tipe B, car solament a 5 mètres de longor. Los cercaires confirmèron que quand foguèt creat èra per indicar als viatjaires çò que caliá far puèi e quala direccion prene. Coma fasèm uèi lo jorn a l’autoestrada.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion
