Era noticia ei era resulta d’ua enquèsta hèta peth jornau The Times e siguec publicada aguest dimenge : era mitat des nòrd-irlandesi vòlen hèr un referendum sus era unificacion de tota era isla d’Irlanda. Jamès abans i auie auut tanta gent en Irlanda deth Nòrd que volesse hèr un referendum d’autodeterminacion. Pr’açò qu’ei ua notícia sociau e politica istorica e qu’aurà conseqüéncies.
Segontes er analisi des lectors d’aguest jornau britanic era causa mès dirècta ne serie era credença dera pròplèu independéncia d’Escòcia (era majoritat cren que serà ua realitat abans de dètz annades). Pr’amor d’açò mès e mès irlandesi deth nòrd vòlen era celebracion d’un referendum sus era unificacion d’Irlanda deth Nòrd damb era Republica d’Irlanda. Eth madeish jornau senhale qu’aguesta chifra ei istorica e que segontes era madeisha enquèsta vòlen aguest referendum abans de cinc annades.
Era enquèsta forme part d’ua sèrie d’enquèstes hètes peth Times en es quate nacions que i a aué ena Grana Bretanha ; Irlanda deth Nòrd, Escòcia e Galas mès tanben en Anglatèrra. E era resulta indique qu’eth prumèr ministre poirie auer problèmes grani es propères annades se vò auer eth país unit.E tot pr’amor dera gessuda dera Grana Bretanha dera Union Europèa, en 2021.
A mès, en Escòcia eth 49% des votants confirmèren que vòlen era independéncia d’aguest país e sonque un 44 vòlen demorar ena Grana Bretanha. En Irlanda deth nòrd, un 47% des enquestats vòlen demorar ena Grana Bretanha e un 42% vòlen era unificacion damb era republica irlandesa. Es persones que non saben que votarien serien sonque un 11%.
A favor d’un referendum
Totun, quan es nòrd-irlandesi sigueren demandats se volien un referendum sus era reunificacion damb Irlanda es propères cinc annades un 51% diguec òc e sonque un 44% digueren non. Açò serie segontes eth jornau Times ua chifra istorica que poirie entraïnar fòrça problèmes ath govèrn britanic es propères annades e que jamès abans auie estat tan nauta. En País de Gallas, totun, era proporcion de persones que volien un referendum entà separar-se dera Grana Bretanha siguec sonque d’un 31 % e un 23% volien separar-se pr’amor d’açò.
En Anglatèrra era proporcion tanben siguec estonanta pr’amor qu’un 49% ère d’acòrd entà celebrar un referendum com aguest, e sonque un 19% non ac volie. Ara cau saber quina serà era resulta des eleccions en Escòcia, on ua enquèsta darie mès d’un 70% deth vòt ath Partit Nacionalista Escocés (SNP). Son ues eleccions que se celebraràn en mai e tanben poirien èster istoriques pr’amor que poirien provocar eth trincament tanben dempús d’Irlanda deth Nòrd damb era Grana Bretanha e era sua reunificacion damb era Republica d’Irlanda, çò afirmèc aqueth jornau anglés.
Un article de Christian Andreu*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aguest article ei publicat gràcies a un acòrdi de cooperacion damb www.aranes.club, era pagina web entà apréner aranés de forma gratuita
