Home ISTÒRIA LOS CARIBS ÈRAN PAS DE CANIBALS
LOS CARIBS ÈRAN PAS DE CANIBALS
0

LOS CARIBS ÈRAN PAS DE CANIBALS

0

Las cronicas europèas del sègle XVI afirman que quora Colomb arribèt a divèrsas illas de la mar Cariba pendent sos darrièrs viatges de descobèrta, i poguèron pas desbarcar perque los caribs los ataquèron. Los caribs èran, segon aquelas cronicas, de canibals, crusèls e brutals. Ara una còla arqueologica assolida qu’aquel agach correspondiá pas a la realitat.

L’agach qu’avèm encara uèi de la nacion cariba es basada sus de marridas descripcions d’aqueles amerindians coma de canibals.

Es un exemple de mai de cossí l’istòria a d’èsser rescricha. E l’arqueologia pòt ajudar a cambiar lo vejaire qu’avèm agut sus cèrtas nacions ancianas. Los caribs ne serián una d’aquelas. Segon una còla de cercaires dins l’ilha d’Antigua, la vision qu’aqueles nadius americans èran de canibals es un ponch de vista “especulatiu e marrit” que cal cambiar.

Lo sit arqueològic se tròba a Indian Creek, a Antigua, e ara una còla arqueologica qu’a Reg Murphy per director assaja de descobrir cossí viviá aquela anciana nacion americana. E las trobalhas confirman pas que foguèron de canibals.

Atal, l’informacion de l’epòca parla dels primièrs habitants de l’illa, los arawaks, exterminats en l’an 1300 per los caribs –de crusèls canibals– e assolida qu’aquestes foguèron a l’encòp desplaçats per los primièrs colons europèus qu’arribèron a Antigua entre los sègles XVI e XVII.

Un vejaire etnocentrista

Segon la còla scientifica de las universitats de Brooklin e Siracusa, l’agach qu’avèm encara uèi de la nacion cariba es basada sus de marridas descripcions d’aqueles amerindians coma de canibals. “Mas ara cal tornar examinar nòstra vision d’aquela nacion –çò diguèt Murphy– pr’amor qu’avèm pas rescontrat cap d’evidéncia que los caribas mangèsson d’umans”.

Lo sit arqueologic es ric en espleches de l’epòca entre los ans 200 e 600 de nòstra èra. E aquò pòt donar de fòrça a un nòu agach sus los caribs. “Tot çò que sabèm sus los caribs –çò apondèt Murphy– es arribat fins a nosautres a travèrs de las cronicas europèas de l’epòca. E benlèu èran marridas”.

Colomb arribèt a divèrsas illas de la mar Cariba pendent sos darrièrs viatges de descobèrta, e i poguèron pas desbarcar perque los caribs los ataquèron.

Malgrat qu’Indian Creek ja foguèsse estudiat en 1960, la còla que faguèt las excavacions aviá pas la tecnologia modèrna d’uèi: d’imatges aerians, d’estudis electronics e de microscòpis d’electrons. En 1960, estudièron solament quora èran pervenguts a Antigua los caribs –çò soslinhèt Murphy–. Nosautres estudiam, a mai, las rèstas de manjar, las gents, lor tecnologia e lor santat”.

Pasmens, l’estudi del peis o de granas comença de cambiar aquela vision. Carlyn Valmond, de la còla qu’estúdia aquel sit e cariba ela meteissa, confirmèt lor dièta: “Jamai non ai cregut a l’istòria que los caribs èran de canibals. Aviam totjorn sauput que manjavan de mollusques e de peis, pas d’umans”.

La publicacion de l’estudi del sit arqueologic d’Antigua doncas poiriá cambiar totalament un agach interessadament erronèu. S’es pas res sauput de mai dels caribs dempuèi l’arribada dels europèus en 1630. “Avián pas de votz dins l’istòria –çò confirmèt Murphy–. Es nòstra responsabilitat coma scientifics de donar un imatge corrècte d’aquela anciana nacion, los caribs”.

La Redaccion

Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.