Lo renard artic (Alopex lagopus), es tanben conegut amb lo nom de renard de la nèu o tanplan renard blanc. Es un mamifèr que pòt viure plan en d’environaments amb de temperaturas plan fredas (tanben se aquelas arriban als -50ºC) Se noirís d’aucèls, de mamifèrs pichonèls e maitas espècias de peisses.
Es un animal plan adaptat per viure en d’airals polars mercés a la siá anatomia car a un morre brica long, d’aurelhas cuèrtas e las patas an fòrça pèl. La color de la siá pèl es diferenta segon lo luòc ont es car pòt venir blanc pendent l’ivèrn mas mai brun durant l’estiu.
Lo renard artic pòt arribar a far fins a 60 cm de long quand es adulte. Lo pes, pasmens, es desparièr pels mascles e las femèlas car la mejana de pes d’un mascle es de 3,5 Kg (qualqu’unes pòdon arribar plan als 9 Kg) del còp que la mejana femenina es sonque de 2,8 Kg. Dormisson pas pendent l’ivèrn cossí fan d’autres mamifèrs e cercan de refugi en de tunèls pichons jos la nèu pendent los jorns mai durs d’aquela sason.
Tanben manjan de plantas
Quand i a pas de predas seguisson los orses polars per manjar las rèstas de çò qu’an caçat (son doncas tanben carronhaires). La siá coa es usada per se moure melhor mas tanben per s’escalfar. La siá noiridura son de pichons aucèls, peissum pas gaire grand, cèrt tipe de mamifèr e tanben maitas plantas quand i a pas res pus per manjar.
Amb lo freg polar fugisson pas la zòna ont demòran vèrs d’autres luòcs pus cauds e doncas òm pòt dire que son d’animals plan intelligents car seguisson los orses polars pr’amor que sabon que poiràn manjar. Dobtan pas a l’ora de manjar de balenas mòrtas sul glaç o d’autres animals mòrts pel fred. Pasmens, patisson pels lops, chòts artics e orses polars que son predadors e pòdon tanplan los caçar.
Lo renard blanc pòt èsser trobat a la tundra del nòrd d’America del Nòrd mas atanben d’Eurasia en de luòcs ont l’òme i arriba pas normalament. Demòran l’arribada del mes de març per cercar una femèla car sabon qu’alavetz i a fòrça lemmings, basics en la siá dièta. Una maire renard de la nèu pòt aver fins a 10 pichons que seràn suenhats per ambedós parents car es una espècia monogama. D’efièch la parelha de renards viu amassa pendent d’annadas. Sonque se desseparán per la mòrt d’un d’eles e quand aquò passa lo renard pòt demorar la rèsta de la siá vida sens cap autra parelha.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
