Home DIVÈRSES LO NIPAH A JA TUAT 11 PERSONAS EN ÍNDIA
LO NIPAH A JA TUAT 11 PERSONAS EN ÍNDIA

LO NIPAH A JA TUAT 11 PERSONAS EN ÍNDIA

0

Lo virus Nipah es tornat sorgir en Índia: ja son mòrtas 11 personas e 25 de mai son a l’espital. Los mètges indians afirman, per ara, que çò que poiriá èsser una nòva pandemia mondiala (coma o foguèt lo virus Ebola) es jos contraròtle. Mas tanben se son mostrats inquiets. Es una malautiá mortala que l’OMS (Organizacion Mondiala de la Santat ) a inscricha dins una lista al costat dels virus Zika e Ebola.

Ara los servicis de santat cèrca lo fruch originari que poiriá aver causat ara aquelas 11 mòrts en Índia.

“Es lo primièr còp que vesèm Nipah en Índia –çò diguèt lo director de santat de l’estat indian meridional de Kerala–. E ne volèm far un contraròtle eficaç”.

Los simptòmas son de fèbre, de vòmits, una pèrda de l’orientacion, de confusion mentala, una encefaliti – mai de 70% dels malauts – e enfin la mòrt. Aquò es tot çò que los servicis de santat coneisson fins ara sus aquesta perilhosa malautiá.

La causa originala ne seriá un fruch nhacat per de ratapenadas que se tròba en Asia meridionala. Ja i aguèt divèrses cases en Bangladesh entre 2001 e 2007, e plusors personas atrapèron la malautiá après beure de chuc d’aquel fruch, contaminat per aqueles mamifèrs volants.

Una malautiá nautament perilhosa

Las ratapenadas pòdon transmetre lo virus Nipah mas pereu o pòdon far los pòrcs e d’autres animals domestics. Es aital que la pòdon transmetre als umans. Las personas la pòdon transmetre amb la saliva e d’autres fluids corporals.

Ara los servicis de santat cèrca lo fruch originari que poiriá aver causat ara aquelas 11 mòrts en Índia. Per aquela rason fan una recèrca sus de ratapenadas localas e d’autres animals, mas tanplan de mangos que poirián èsser estats nhacats per aqueles pr’amor que n’i aviá dins un ostal ont tota la familha moriguèt a causa de Nipah.

Las ratapenadas pòdon transmetre lo virus Nipah mas pereu o pòdon far los pòrcs e d’autres animals domestics.

Los virològs qu’an estudiat lo virus del Nipah pensan que pels umans ataca d’en primièr lo sistèma respiratòri e puèi los sistèmas nerviós e cerebral. Fòrça malauts son mòrts pr’amor d’una inflamacion de las venas d’en primièr e del cervèl puèi. Qualques unes an ja volgut donar l’alèrta sus un virus tan letal.

“Es necite de se mostrar inquiets –çò diguèt Linfe Wang, de l’Escòla de Medecina Duke-Nus de Singapor– pr’amor qu’es una malautiá fòrça letala. Lo virus que sortiguèt dins lo filme Contagion de 2011 es basat sul Nipah”.

Malgrat tot, es un virus que foguèt descobèrt per la sciéncia en 1998 e a ja manifestat sos primièrs signes dins de regions localas en Asia del Sud-Èst. Mas a un potencial òrre: se pòt espandir lèu-lèu pr’amor que i a de ratapenadas prèp d’umans dins una region que comença en Austràlia e arriba fins a l’Africa de l’Oèst.

Pas totes los epidemiològs pensan atal. Stephen Luby, de l’Universitat d’Stanford, ja a agachat cossí aquela malautiá fa son aparicion cada an dempuèi 2001. E finís pas en una pandemia globala. En Bangladesh moriguèron 300 personas. Ara se crei que pòdon èsser mai perque los mètges pensan de còps qu’es una autra malautiá. Índia a sonque dos grands laboratòris per confirmar los cases. Esperem que sián pro.

La Redaccion

Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.