La cauna de Fingal es una cauna marina situada a la pichonèla illa d’Staffa, que fa partida de l’archipèl de las Ebridas interioras a Escòcia, aquela illòta es format de colomnas de basalt exagonalas coma la famosa Cauçada del Gigant a Irlanda de Nòrd. La tuta de Fingal, coma se coneis tanben aquela cauna, significa tuta de la melodia , a 22 mètres de naut e 82 mètres de prigondor, e lo sieu tet es format d’arcs naturals de basalt jonches als estonants pilars exagonals, que forman las siás parets interioras, e los sons esfraiants, que produsís lo resson de las ondas dins son interior fa semblar una catedrala que siá estat creada per la natura.
L’illòta d’Staffa es ont se tròba situada la cauna de Fingal e es aquela ligada amb la Cauçada del Gigant , non sonque per las istòrias e legendas que s’explican sus elas, mas pr’amor que las doas estructuras foguèron creadas pel meteis flux de lava fa 60 milions de ans. Una legenda irlandesa connècta aquelas doas estructuras doncas qu’ambedoas aquelas fachas per colomnas de basalt, en sostenent que foguèron las pèças finalas d’un pont bastit pel gigant irlandés per poder crosar dempuèi Irlanda a Escòcia per poder lutar contra lo sieu gigantesc rival.
Aquela legenda es geologicament acceptabla doncas en tot èsser formadas ambedoas de las meteissas erupcions, es fòrça probable que las doas estructuras foguèsson fisicament connectadas, mas son solament de teorias qu’an coma causa l’antiquitat de la siá creacion. La cauna de Fingal èra ja coneguda pels escocesses cèltas e pels irlandeses, en essent coneguda pels cèltas coma Uamh Binn, mai endavant foguèt descobèrta tornarmai pel naturista Sir Joseph Banks en l’an 1772.
La cauna de Fingal se pòt visitar de diferentas manièras , mejançant los vaissèls qu’arriban prèp d’Staffa, e i a tanben un grand nombre d’excursions en vaissèl qu’ofrisson de desparièras rotas o se pòt viatjar dins la pichona illa e marchar puèi fins a la cauna en sautant entre las colomnas de basalt.
L’eròi de Macpherson
Lo nom de la tuta a coma origina un personatge nomenat Fingal, que foguèt un eròi eponim d’un poèma escrich pel poèta e istorian James Macpherson. Aquela cauna foguèt font d’inspiracion per un grand nombre de personas dempuèi que foguèt catalogada per Joseph Banks. Lo compositor Felix Mendelssohn demorèt fòrça emocionat en tot visitar aquela cauna, e après la siá visita creèt l’òbra “Dubertura de las Ebridas” que s’estrenèt lo 14 de mai de 1832 a Londres, popularament coneguda coma la sinfonia de la Cauna de Findal, doncas foguèt inspirada pels ressons d’aquela tuta.
Tanben en aquel epòca, l’artista JMW Turner pintèt un quadre nomenat “Staffa, la cauna de Fingal”. Mercés a aquelas doas òbras la cauna se convertiguèt en una destinacion toristica de las mai desiradas de l’epòca. La cauna foguèt visitada per de personalitats coma los poètas William Wordsworth e Alfred Lord Tennyson, o l’escrivan Jules Verne, en essent fònt d’inspiracion en las siás òbras, e lo dramaturg August Strindberg, o encara l’escrivan escocés Sir Walter Scott.
La cauna de Fingal es mercés a la siá màger caracteristica, la sieuna estonanta acostica naturala, una destinacion romantica plan celèbra. Fins la Reina Victòria poguèt pas daissar passar lo sieu desir de la visitar, e seguís a l’ora d’ara coma inspiracion per plusors artistas, dont Pink Floyd, que li donèt lo quite nom a una de las siás primièras cançons e Matthew Barney, que l’usèt en son Cicle Cremaster.
L’illòta d’Staffa , a l’archipèl de las Ebridas interioras , es ont se tròba localizada la tuta de Fingal e fa partida d’una resèrva naturala, de las mai bèlas que pòdon èsser visitadas dins la planeta, amb qualqu’unas de las mai bèlas legendas de la zòna. Tot amassa, fa d’aquel luòc un dels preferits pels toristas, e es un d’aqueles luòcs ont cal i anar, aumens, un còp a la vida.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
