Èra conegut dempuèi 1849 que jos Hawaii i avián de falhas mas èra pas estat possible de o confirmar geologicament fins ara. Un nòu estudi geologic a permés d’identificar las doas falhas jos Hawaii e son estadas nomenadas Falha de Loa e Falha de Kea. L’estudi es estat realizat per una còla internacionala de geològs de divèrsas universitats estatunidencas, australianas, britanicas e danesas.
L’estudi, publicat dins la revista Nature, confirma que los dotze volcans jos las illas Hawaii se formèron amb las falhas geologicas pr’amor d’un cambiament de direccion de la placa tectonica del Pacific fa mai de 3 milions d’ans. E malgrat que foguèsse ja coneguda una d’elas dempuèi lo sègle XIX, lo mistèri volcanic de Hawaii èra pas estat resolgut fins uèi lo jorn.
“Es una granda descobèrta al nivèl geologic, çò diguèt Tim Jones, de l’Universitat Nacionala Australiana. Amb ela poirem comprene plan melhor l’istòria de la planeta e cossí aqueste mistèri a captivat l’imaginacion de plusors generacions. L’analisi facha revèla que i aguèt un cambiament de direccion de la placa pacifica fa 3 milions d’ans e qu’aquò foguèt l’origina dels volcans hawaiians”.
Un cambiament de direccion tectonic
L’analisi geologica realizada per aquesta còla geologica internacionala a pogut confirmar aital quala foguèt l’origina de divèrses luòcs dins la placa tectonica pacifica, entre elas la formacion dels volcans hawaiians o dels de Samoa, que tanben se constituiguèron per la meteissa rason fa 3 milions d’ans. “Es una trobalha estonanta pr’amor que los volcans d’aquela mena se formèron a las frontièras de la placa tectonica pacifica”, çò diguèt Jones.
En otra, l’estudi a confirmat que la calor de la crosta terrèstra produtz de colomnas de pèira caudas que se soslèvan e son a l’origina de l’activitat volcanica a la superfícia. “Los volcans nasquèron pr’amor qu’aquestas colomnas de pèira van pas en la meteissa direccion que la placa tectonica, çò confirmèt Rhodri Davies, de l’Escòla australiana de Recèrca de Sciéncias de la Tèrra. Avèm fach una ipotèsi que preditz quora se trobaràn tornarmai dins lo futur totas doas per constituir un solet alinhament”.
Aquel tipe de movement geologic s’es totjorn debanat pendent l’istòria tectonica de la planeta. Pasmens, Davies diguèt que l’origina de los volcans hawaiians es un fach fòrça abitual. E aquel archipèla es pas lo sol qu’aja patit aquela sòrta de movements geologics durant l’istòria de la planeta.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet , lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.
