L’arqueologia occitana pòt èsser contenta. Se es malaisit de trobar nòvas imatges o gravaduras preïstoricas – pr’amor que la majoritat de las balmas ja son estadas estudiadas – ara arriba una suspresa de las grandas. Es estada trobada una de las gravaduras preïstoricas mai ancianas de l’umanitat. E es estada trobada en Occitània. La gravadura a mai de 38.000 annadas.
Es una pèira amb un auròc gravat – una espècia de buou escantilhada fa milièrs d’ans. Es estat trobat a l’Abric Blanchard, a la Val de la Vesera occitana. E malgrat que ja èra estat trobat en 2012 avián pas pogut determinar l’edat fins ara. La resulta de l’estudi scientific de la gravadura e la pèira es estada publicada al jornal numèric Quaternary International e lo cap de la còla d’arqueologògs qu’a realizat l’estudi es Randall White, de l’Universitat de Nòva York.
“Es una descobèrta granda pr’amor que lo gravat foguèt fach en un moment que l’òme modèrn, la nòstra espècia – çò diguèt White – èra tot just arribat a Euròpa e encara marchava vèrs lo nòrd e l’oèst del continent en tot lo colonizar”. De mai, lo gravat serà classat en l’art coma Aurinhacian – classat fins uèi lo jorn entre fa 43.000 e 33.000 annadas – .
Una representacion de la vida vidanta
La còla de recercaires a volgut soslinhar qu’aquesta gravadura aurinhaciana aufrís una autra fenèstra a la vida vidanta e la mentalitat dels òmes e femnas d’aquela epòca. Ansin, permetrà estudiar amb mai prigondor la societat ont demoravan las sieunas tòcas e cossí pensavan.
Es aital pr’amor que la gravadura de l’Abric Blanchard es plan semblant en tecnica utilizada e tematica a d’autres que son estats trobats abans a la Balma Cauvet. Es una gravadura facha en tot utilizar una tecnica que s’aviá espandit per d’autras regions. L’òme modern qu’arribava a Euròpa pendent aquela epòca pensava de forma parièra e fasiá l’art en tot utilizar las meteissas tecnicas.
“La representacion de l’animal es estada facha amb de ponchs que forman linhas e aquò s’es pas fach solament en l’Abric Blanchard, mas tanben en d’autres luòcs aurinhacians que i a al torn d’aquesta balma, en d’autras qu’èran mai luenh o encara mai en d’autres del sud d’Alemanha – çò diguèt White-.”
Pr’aquò la còla d’arqueològs e antropològs qu’an fach l’estudi confirman que l’òme modèrn – Homo sapiens sapiens – qu’arribava a Euròpa fa mai de 40.000 ans – pensava d’una meteissa manièra e aquò se pòt veire en las representacions graficas que fasiá. Totas an caracteristicas comunas en Euròpa centrala o de l’oèst. E, al costat d’aquestas, n’i a d’autras que son mai regionalas.
L’Abric Blanchard, tanben sonat Abric Didion, es una balma situada en la comuna de Sarjac (Dordonha) prèp d’un dels afluents del riu Vesera. Aquesta balma e l’Abric Castanhèt foguèron estudiats scientificament per L. Didion entre 1910 e 1911. Ambedós luòcs an balhat desparièrs espleches aurinhacians e son pas luenh d’un autre siti arqueologic preïstoric tanben fòrça conegut, La Ferrassiá ( a 15 quilomètres).
Los espleches trobats foguèron enviats al Musèu de Perigòrd, al Musèu de Saint-Germain-en-Laye e als musèus de l’Òme e de Paleontologia Umana en París. Totun, la pèira qu’a la gravadura amb l’auròc e qu’a 38.000 ans èra pas estada descobèrta fins que en 2012 i aguèt divèrsas partidas de las ròcas del tet de l’abric que tombèron. Foguèt alavetz que se descobriguèt la gravadura. Las tèrras occitanas continuan de balhar luòcs e espleches artistics encara uèi lo jorn de primièr òrdre.
Christian Andreu*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
