ES DENISOVANS SIGUEREN ES PRUMÈRI TIBETANS
Açò ei era resulta d’ua analisi hèta d’ua maishèra trapada hè mès de 40 annades en replanat de Xiahe, en Tibet, per un monge bodista. Era sua recenta analisi confirmèc qu’ei era maishèra d’un denisovan e non un individú dera nòsta espècia. Segontes açò, aguesti ominids aurien arribat ath Tibet hè mès de 160.000 annades.
Enquia ara era paleontologia sonque podie confirmar qu’era nòsta espècia, Homo sapiens sapiens, siguec era prumèra en arribar ath Tibet. Totun, era confirmacion dera identitat d’aguesta maishèra trapada en aqueth país apertenent a un denisovan permet afirmar qu’es denisovans i arribèren hè mès de 150.000 annades. “Es denisovans demorèren en Tibet, çò diguec Jean-Jacques Hublin, der Institut d’Antropologia Evolutiua Max Planck de Leipzig e cap d’aqueth estudi”.
Enquia aué es soleti fossils trapadi de denisovans apartiegen as rèstes trapades ena cauva de Denisova, en Sibèria. Se cre qu’aguesta espècia prèpa ara nòsta i aurie demorat entre hè 300.000 e 50.000 annades. Mès ua analisi des estructures genetiques d’aquera maishèra tibetana poderen confirmar qu’es denisovans tanben arribèren ath Tibet pendent aquera epòca.
Aué se sap qu’es denisovans se crotzèren diuèrsi viatges damb es neandertalians e tanben damb era nòsta espècia pr’amor que siguec trapat ADN denisovan en melanesians e tanben en australians. A mès, se pense qu’es denisovans arribèren ad aguesti lòcs en dues ondades diferentes, era mès recenta hè sonque 15.000 annades. E pr’açò tanben se cre que siguec eth darrèr ominid viu ena planeta abans dera aparicion dera nòsta espècia actuau.
Gèns denisovans
Es scientifics sospitauen qu’era nòsta espècia auie gèns denisovans qu’aurien ajudat a víuer en nautes montanhes. Dit d’ua auta manèra, qu’es denisovans i serien anadi e dempús, en tot crotzar-se damb nosati, aurien balhat gèns especiaus entara nòsta espècia entà poder demorar melhor en aqueri ecosistèmes.
Era cauna de Denisova ei situada sonque a 700 mètres sus eth nivèu dera mar mès era cauna de Bishiya, on siguec trapada era maishèra tibetana, ei a 3.280 m de nautor. Aciu es denisovans aurien desvolopat un gèn especiau entà poder víuer en aqueres nautors e dempús l’aurien transmetut entara nòsta espècia.
Dus des molars d’aquera maishèra son mès grani qu’es dera nòsta espècia, coma se siguessen neandertalians o d’individús fòrça arcaics dera nòsta pròpria espècia. Era maishèra denisovana tibetana, qu’apertenguec a un adolescent, ei semblanta a autes dues trapades en Taiwan e en nòrd de China e ara es paleoantropològs pensen que tanben poirien aperténer ad aquera espècia.
Era sequéncia quimica des dents dera maishèra confirmèc que son mès pròp des fossils denisovans dera cauna siberiana que non de neandertalians o Homo sapiens sapiens. Açò siguec trapat pr’amor des proteïnes trapades, qu’an sequéncies d’aminoacids que permeten distingir fòrça ben es diferentes espècies animaus, viues o mòrtes.
Aguesta maishèra donques daurís un nau scenari on es denisovans s’aurien espandit des de Sibèria enquia era isla taiwanesa en tot demorar tanben en nòrd de China. Un nau scenari evolutiu susprenent. Er estudi e analisi dera maishèra tibetana siguec publicat ena revista online Nature.
Era Redaccion
Aguest article ei publicat gràcies a un acòrdi de cooperacion damb www.aranes.club, era pagina web entà apréner aranés de forma gratuita
