Lo genre de la ròsa es format per un conegut grop d’arbrilhons espinoses e amb flor que son los principals representants de la familha de la familha de rosacèas. Òm nomena ròsa aquela flor d’aquel genre e rosièr la planta. Lo nombre d’espècias es pròche a 100, e la majoritat an coma origina geografica Asia. […]
D’evenements traumatics divèrses pòdon entraïnar un envielhiment de las cellulas restacadas al sistèma immunitàri. Pòdon èsser d’evenements restacats amb lo trabalh, de problèmas grèus o la meteissa vida vidanta. Aquò provòca un envielhiment dirècte d’aquelas cellulas e èsser la causa segura de divèrsas malautiás umanas coma de malautias cardiovascularas, d’infeccions coma la COVID-19 o encara […]
Quand l’autor d’aqueste article èra mainat, pendent las annadas 1980, la television mondiala èra plena de fulhetons, coma “Dallas” o “Falcon Crest”, las nomenadas en anglés “prime time soap opera”, amb un grand succès. En aquelas sèrias televisivas, podiam veire de ricas familhas nòrd-americanas, amb de vidas personalas fòrça malaisidas. De divòrcis, de filhs amagats, […]
Malgrat que la descobèrta date en realitat dels ans 1970 en Bulgaria, la nòva classificacion d’una espècia fossila de panda a confirmat la preséncia en Euròpa d’una espècia plan pròcha del panda gigant chinés actual. L’espècia s’escantiguèt fa aperaquí 6 milions d’ans e foguèt la darrièra de son genre sus nòstre continent. La nòva espècia […]
Es lo màger estat del continent australian. E, malgrat qu’a una populacion importanta (2.527.013 abitants en 2021), la majoritat dels abitants demòra al sud-oèst e d’aqueles fins al 79% a l’airal de la capitala, Perth. La rèsta del territòri es brica abitat, benlèu pr’amor que tanben es un dels luòcs pus desertics d’Austràlia, ont l’activitat […]
La vanilha es un genre d’orquidèas amb mai de 110 espècias diferentas que i a en fòrça regions tropicalas de la planeta. Benlèu la pus coneguda es l’espècia Vainilla planifolia, que produsís un fruch plan gostós d’ont òm pòt extraire la vanilha. Segon l’istòria, los conquistadors castelhans de Mexic, que trapèron aquela espècia en la […]
Rhipidoglossum pareense es la nòva espècia d’orquidèa e es endemica de las montanhas de l’oèst d’Usambara e South Pare, al nòrd-èst de Tanzania. Es una espècia qu’abans èra estada classificada dins lo genre de Margelliantha e qu’a coma caracteristicas pròprias e singularas lo sieu redusit abitat e flors, çò confirmèt Andreas Hemp, de l’Universitat de Bayreuth. […]
Hè 60 annades es cercaires descorbiren ua hònt d’emissions radioelectriques susprenenta. Ère fòrça fòrta e discontunha. Mès non podie èster ua estela, pr’amor qu’aguestes no emeten normauments ondades de ràdio importantes. Eth nòm causit entà aguest nau objècte der Univèrs ; quasar, pr’amor qu’ère un cos quasi estelar. Aué, 60 annades dempús, es quasars son un […]
Quand ausissèm de sons rars o de fiuladas dins l’aurelha, pensam que, benlèu, es un fach pauc comun, mas un darrièr estudi demòstra que sus la planeta i a mai de 120 milions de personas que patisson de fiuladas dins l’ausida. Aquò entraïna que fins al 14% de la populacion mondiala patís o a patit […]
Pas gaire estats asiatics actuals aguèron un trista istòria coma Timur-Leste, l’estat que i a a l’èst de l’illa de Timor, a l’oèst d’Indonesia a al nòrd australian. E disèm trista istòria modèrna pr’amor que la pauresa ja èra evidenta abans de l’independéncia politica d’aquel estat en l’an 2002. Pasmens, la libertat e la fin […]