COSSÍ FOGUÈT T.REX
Ara los cercaires vòlon descobrir cossí foncionava realament lo cervèl d’un dinosaure. Mai encara un dinosaure coma T. rex. Qué foguèt dich fins ara d’aquel tarrible predator del Cretacèu? Una còla internacionala de paleontològs, sciéncias de la conducha e neurobiologia estudièron la mesura e estructura del cervèl de divèrses dinosaures dont T. rex.
L’intelligéncia de T. rex èra mai semblabla a la d’un reptil e pas a la d’un monard, cossí foguèt dich en d’estudis recents. T. rex demorèt pendent la fin del Cretacèu, çò es fa aperaquí 66 milions d’annadas, mas sonque en America del nòrd. Fins ara l’informacion que i aviá fasiá referéncia a d’estudis endocraneals e l’estudi del meteis cran.
Mas en 2023 la neurològa Suzana Herculano-Houzel afirmèt un un estudi que los grands dinosaures carnivòrs coma T. rex avián mai neuronas e pr’amor d’aquò èran plan mai intelligents que d’autres dinosaures. Segon Herculano-Houzel la nauta quantitat de neuronas de T.rex poiriá èsser plan ligada a la sieuna tras que nauta intelligéncia.
De dinosaures intelligents ?
L’estudi confirmava que los dinosaures avián d’abilitats cognitivas semblablas a la de divèrsas espècias de monards actuals e que pr’açò poirián aver bastit d’espleches e mostrar cèrta cultura. Mas, puèi aguèron de nòus estudis que negavan aquel fach. Lo nòu estudi, ara publicat al numeric The Anatomical Record e dirigit per Kai Caspar (de l’Universitat Heinrich Heine de Düsseldorf, en Alemanha) e d’autres, analisèt las tecnicas usadas en l’estudi d’ Herculano-Houzel per mesurar lo cervèl e las neuronas de T. rex e descobriguèt que las donadas finalas èran brica vertadièras.
Segon lo darrièr estudi sus l’intelligéncia de T. rex doncas, las mesuras del cervèl èran plan nautas e tanben lo nombre de neuronas estimadas. En mai d’aquò, afirmèron que mai neuronas es pas sinonime d’una intelligéncia pus nauta. « Son d’espècias escandilhadas e sonque podèm aver una estimacion del nombre de neuronas segon los modèls endocraneals e aqamb aquò n’i a pas pro, çò diguèt Caspar ».
“Lo nombre de neuronas es pas sinonime de nauta abilitat cognitiva e en d’espècias escandilhas aquò pòt menar a de conclusions falsas, çò diguèt lo cercaire Ornella Bertrand, de l’Institut Català de Paleontologia Miquel Crusafont (ICP) ». Per ansin, e segon los cercaires, las donadas actualas mostran que dinosaures coma T. rex èran pas tant intelligents coma los monards e que lor conducha èra mai semblabla a la de crocodils e lausèrts actuals.
Pasmens, remembrèron que foguèron d’animals amb de conduchas plan còmplèxas e qu’aquò vòl pas dire qu’èran idiotas. D’efièch, las nòvas donadas provòcan una tornada a la vision tradicionala sus l’intelligéncia dels dinosaures, tan intelligents coma los lausèrts.
Segon Farren Naish, de l’Universitat de Southampton, « Pensar que T. rex poguèsse aver una intelligéncia coma la d’un baboin balha una imatge estonanta mas tanben plena de terror. Mas lo nòstre estudi demòstra que totas las donadas actualas son contràrias a aquela idèia. Eran d’animals plan intelligents, coma los crocodils actuals e aquò tanben es estonant ».
Pels cercaires caliá publicar aquò pr’amor que los dinosaures son plan populars uèi e cal parlar amb mesura de la intelligéncia de T. rex, çò apondèt Caspar. E per rebastir la biologia d’espècias excandilhadas cal aver mai d’evidéncias del cran mas tanben de l’esqueleta, l’istologia dels òsses o las rèstas fossilas dels dinosaures.
La Redaccion
