Home DIVÈRSES CAL PLAN DORMIR
CAL PLAN DORMIR
0

CAL PLAN DORMIR

0

De mai en mai d’estudis confirman que cal plan dormir per èsser en bona santat. Aquò encara es mai verai a l’ora de parlar dels joves, que patisson una manca de sòm cronica. Segon un recent estudi, aquò entraïna un arrèst del desvolopament cerebral que pòt èsser grèu amb lo temps.

Comença d’èsser comun per un jove de patir la manca de sòm.

D’efièch, lo darrièr estudi de la National Sleep Foundation confirma que los joves europèus dormisson mens, e qu’aquò seriá grèu. La majoritat pren lièch tard e puèi se desvelha mai lèu. La primièra causa pòt èsser adobada per la familha en tot assajar d’anar dormir abans. La segonda causa es lo fach de l’orari escolar e per aquela rason maites expèrts demanan ara un nòu orari mai uman.

Segon la National Sleep Foundation, los joves devon dormir entre 9 e 11 oras cada jorn. Mas aquò se fa totjorn que mens dins la societat actuala. De prene lièch tard pòt provocar la sindròme del retard de fasa, un cambiament del relotge biologic en foncion de l’orari solar qu’entraïna la costuma d’anar dormir mai tard. Mas i a plusors païses europèus ont los joves van al collègi totjorn que mai lèu. E aquò explica perqué avèm de joves que mancan cronicament de sòm e patisson de problèmas d’aprendissatge.

Una populacion qu’a sòm

Aquò provòca dirèctament un deficit de sòm permanent en los joves. “Dormir pauc congrèa mai de problèmas per estudiar e aprene perque lo sòm pòt generar de cambiaments grèus dins lo cervèl. Lo sòm provòca un arrèst a l’ora de crear de nòvas remembranças e redutz fòrça las remembranças qu’avèm ja, çò diguèt Mercedes Atienza, de l’Universitat de Sevilha. Cambiar lo sòm sonque una nuèch pòt nafrar la memòria, mai que mai quand aquesta es flaca”.

Per ansin, una còla de cercaires estudièt las consequéncias que lo fach de mens dormir entraïna entre los joves. E la resulta confirma que los joves patisson de mai en mai una manca de sòm cronica marrida per lor santat cerebrala. A mai, es un fenomèn que se debana d’un biais de mai en mai comun. Es de mal adobar pr’amor que, segon los cercaires, la pèrda de sòm se pòt pas recuperar puèi. Mas los efièches pòdon èsser grèus.

Un estudi del Boston Children’s Hospital confirma que la manca de sòm causa de problèmas al desvolopament cerebral dels joves. “Lo procès de madurament personal dels preadolescents, çò soslinhèt Atienza, se desvolopa dins la part anteriora del cervèl en aquel periòde.  Decidir cossí luchar contra de problèmas de la vida vidanta o cossí comprene l’informacion recebuda son de procèsses afectats per la manca de sòm”.

La manca de sòm causa de problèmas al desvolopament cerebral dels joves.

L’estudi dels cercaires analisèt amb de ressonàncias magneticas 5500 dròlles e dròllas d’entre 9 e 11 ans. La resulta confirma que comença d’èsser comun per un jove d’aquela edat de patir la manca de sòm, de se desvelhar totjorn que mai pendent la nuèch, e puèi d’aver de problèmas respiratòris. E aquò pòt èsser restacat amb una pèrda progressiva de l’atencion, de la regulacion emocionala, de la memòria o de la facultat de contrarotlar las accions e la conducha.

“L’estudi mena a tres resultas: d’en primièr que la manca de sòm comença de se generalizar entre los preadolescents, puèi que i a una sèria de factors demografics e ambientals que ne poirián èsser la causa, e, fin finala, que se pòt restacar dirèctament la manca de sòm amb de problèmas d’organizacion foncionala cerebrala, e aquò es nòu”, çò diguèron los cercaires.

Tot aquò poiriá aver de consequéncias grèvas amb lo temps per aqueles joves car, se se pòt demostrar que la manca de sòm provòca un disfoncionament de la ret neuronala, lo desvolopament personal dels joves patirà als nivèls cerebral e mental. E quand arribarà una malautiá o la fin de la joventut, los problèmas pejoraràn, puèi que i aurà una mendre pensada critica, o que lo cervèl serà mai vièlh abans ora. E aquò sens parlar d’autres problèmas tanben associats coma divèrsas afeccions metabolicas, l’obesitat, lo diabète 2 o la malautiá d’Alzheimer.

La Redaccion

Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion

 

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.