Lo tèrme de matematicas ven dau grec mathêma, que vòl dire coneissença o sciéncia e tanben de la paraula matemathikos “atalentat d’aprene”. Lei matematicas son mai que mai consideradas coma la disciplina qu’estúdia lei problèmas pertocant lei nombres, lei figuras de l’espaci e lei estructures. Lei metòdes generaus permeton de tractar aquelei problèmas.
Per vacanças e abans la tornada al trabalh volem jogar un pauc e nos amusar. Pr’aquerò avèm una primièra propòsta de Joan–Glaudi Babois que nos raconta un juec numeric per l’estiu. Per i jogar solament avèm de besonh un dat, de papièr e la volontat de nos amusar. Aicí avètz doncas aqueste primièr juec numeric de l’estiu:
Se joga amé un dat de 6 fàçias e aqueste serà gitat 3 còps:
1) Premièr git: Cal faire ajustar 1 a la chifra sortida e puèi la faire multiplicar per 10.
2) Segond git: Faire ajustar 2 a la chifra sortida e faire ajustar puèi la soma au resultat d’abans. Puèi o multiplicar tot per 10.
3) Tresen git: Faire ajustar 3 a la chifra sortida e puèi ajustar la soma au resultat precedent.
4) Sostraire çò qu’avètz trobat a 999 e comunicar lo nombre trobat…
Solucion
Per aver un autre còp los nombres qu’avèm obtingut amb lo dat basta de sostraire lo nombre comunicat au nombre 876.
N’en prendrem lei chifras dei centenas, decenas e unitats dau nombre trobat e auretz las 3 chifras sortidas dins l’òrdre.
Exemple;
1) 6 : 6+1=7 , 7 x 10 = 70
2) 4 : 4+2=6, 70+6= 76 76x 10 = 760
3) 2 : 2+3=5, 760+5= 765
4) 999-765= 234
Solucion: 876-234= 642 e donc 6, 4, 2.
Bon juec numeric !
Cronica matematica de Joan-Glaudi Babois *
*Joan-Glaudi Babois, professor de matematicas a la retirada e president de Provènça Tèrra d’Òc-IEO 83. Demòra actualament a Pinhans ont s’es botat, gràcias a Internet, a faire d’escambis amé tota una mena de grands matematicians dau monde entier coma Jaume Oliver Lafont, Paul Lamour, Paulo Ribenboim o Simon Plouffle e Neil James Alexander Sloane (creator de l’enciclopèdia online matematica O.E.I.S), monte a fach 7 contribucions.
En mai d’aquò, Joan-Glaudi Babois a depausat i a gaire de temps doás formulas à prepaus dei coeficients centraus dau binòme, sus lo site Mathematics Stacks Exchanges. Tanben a animat diverses talhièrs matematics coma Viatge au País dei Nombres o Viatge au País dei Formas.
A tambèn escrich de novèlas basadas sobre lei matematicas dins lo Gai saber, Lo Convise, e a participat en una revirada en occitan niçard dei « Sèt messatgiers » de Dino BUZZATI ( Juècs d’Espacis e de Temps, realizada per Reinat Toscano, Editions des regionalismes, 2015 ) amb un sens nombre de nòtas matematicas).
