Home Tag "Aranés"

HORATS NERI PRIMORDIAUS

Christian Andreu
0
Es horats neri primordiaus (PBH en anglés) son rèstes espaciaus que poirien s’auer format en er Univèrs mès ancian, fòrça temps abans dera aparicion d’esteles e galàxies. Son petites e denses entitats que, en teoria, poirien explicar bèri uns des mistèris mès dificils dera sciéncia actuau, com era matèria escura. Totun, enquiara jamès dengun podec […]

ULISSES: UN ERÒI IMMORTAU

ULISSES: UN ERÒI IMMORTAU

Christian Andreu
0
Era Odissèa ei, amassa damb era Iliada, un des dus mès grani pòemes escrits per Homèr pendent era epòca antica. Aué aguesta òbra qu’ei considerada coma un deus poèmes pus importants occidentaus, mès que mès pr’amor qu’ambdús son era basa fondacionau dera nòsta civilizacion europèa. Mès enlà dera sua influéncia ath long deth temps, era […]

HORATS NERI PRIMORDIAUS

ERA PRUMÈRA VELA SOLAR ESPACIAU

Christian Andreu
0
Era prumèra nau espaciau damb ua vela solar s’a enlairada entà l’espaci per prumèr còp en l’istòria de l’exploracion espaciau modèrna. E, maugrat tot çò que podem pensar, era base deth país des d’on siguec lençada era nau non ei cap poténcia mondiau pr’amor que gessec de Naua Zelanda. Eth lençament dera nau damb aquera […]

HORATS NERI PRIMORDIAUS

ABOLICION E ASSAGS DE RECUPERACION DETH CONSELH GENERAU D’ARAN

Christian Andreu
0
Eth Conselh Generau d’Aran ei era institucion que represente ath pòble aranés. Neishut pendent era Edat Mejana, en incorporar-se definitivament eth territòri laguens dera Corona d’Aragon, e en tot basar-e en ordenament juridic aranés e es sòns drets istorics recuelhudi ena Querimònia, siguec abolit er an 1834 mejançant ua Reiau Cedula emetuda pera Reina Governadora […]

HORATS NERI PRIMORDIAUS

ERA DIUERSITAT LINGÜISTICA EN CONGRÈS ESPANHÒU

Christian Andreu
0
Era Constitucion espanhòla afirme en article 3.3 qu’“era riquesa des desparières modalitats lingüistiques d’Espanha serà objècte d’un respècte e d’ua proteccion especiaus”. En fòrça escadences aguest respècte non a estat aplicat, mès pendent eth Dia Europèu des Lengües, eth pròplèu 26 de seteme, eth Congrès des Deputats espanhòu celebrèc ua jornada d’aumenatge ad aguesta diuersitat […]

HORATS NERI PRIMORDIAUS

ETH CAMBIAMENT CLIMATIC PROVÒQUE NAUES TERMIÈRES

Christian Andreu
0
Non se pòt díder mès qu’eth cambiament climatic non ei nau e que ja n’auem auut d’autes. D’autes hè milèrs d’annades, dilhèu, mès non pendent es darrèrs 2.000 annades. Ara siguec coneishut qu’eth madeish cambiament climatic serie çò que provoquèc era definicion de naues termieres en Euròpa. Atau ; Soïssa e Itàlia cambièren ara es sues […]

HORATS NERI PRIMORDIAUS

EI TRAPADA UA PLANTA FOSSILA DERA FAMILHA DERA VINHA EN CATALONHA

Christian Andreu
0
Ua còla der Institut Catalan de Paleontologia Miquel Crusafont (ICP-CERCA) e dera Universitat de Barcelona an identificat ua nàua espècia fossila, Nekemias mucronata, dempús d’estudiar gaireben un centenat de huèlhes trapades en Cervera (Lhèida, Catalonha). Er estudi siguec publicat ena revista online Journal of Systematics and Evolution , e balha naues donades sus era evolucion […]

HORATS NERI PRIMORDIAUS

ERA INTELLIGÉNCIA DE T. REX  

Christian Andreu
0
Ua còla de cercaires, estudièc un aute còp es mesures e era estructura deth cervèth de diuèrsi dinosaures, tanben de T. Rex. Es resultes der estudi confirmen qu’aguest dinosaure auie era intelligéncia mesalèu d’un reptil e non d’ua mona, com auien afirmat diuèrsi estudis recents. En un estudi hèt en 2023 era neurològa Suzana Herculano-Houzel […]

HORATS NERI PRIMORDIAUS