SENEGAL COMENÇARÀ UNA EDUCACION BILINGÜA
Cossí se debana en plusors païses d’America meridionala – qu’an causit sauvar lors lengas autoctònas – mai d’un país african tanben deciciguèt d’introduïre d’autras lengas (regionalas) dins la sieuna educacion nacionala, al costat del francés. E aquò començarà dempuèi l’an 2024.
Aital, lo Ministèri de l’educacion de Senegal confirmèt que, pendent lo començament del cors escolar de la fin de 2023-2024 òm poirà tanben estudiar e conéisser d’autras lengas sengalesas al costat del francés, que fins ara èra la soleta lenga oficiala dins lo mond educatiu senegalés. E l’educacion doncas, serà bilingüa.
La notícia foguèt confirmada per Mbacké Diagne, inspector general d’educacion e formacion de las nomentadas lengas nacionalas de Senegal dont lo wolof, lo fula e lo mandenka entre d’autras al Ministèri d’Educacion d’aquel estat african. Diagne anoncièt que l’escòla senegalesa patirà un procés d’introduccion de las lengas nacionalas en totas las escòlas, al costat del francés. E aquò se debanarà al començament en fins a nou regions de Senegal. Lo cambiament benlèu arriba pr’amor qu’en Senegal sonque parlan e comprenon lo francés uèi lo jorn aperaquí un 15%-20% de la populacion masculina e aperaquí sonque un 1% de la populacion femenina senegalesa.
Mai d’una lenga mairala
“L’Estat de Senegal considèra que la lenga mairala de cada region es plan importanta: es la primièra lenga per comprene quicòm e tanben la lenga que parlan totes los enfants de Senegal, çò apondèt Diagne. Divèrses estudis realizats entre las annadas 1960 e 2021 demostrèron que l’usatge de la lenga mairala es un factor d’amelhorament de la qualitat de l’educacion”.
Lo sistèma que serà utilizat en Senegal, pasmens, tanben serà nòu, car las lengas nacionalas senegalesas, que n’i a mai d’una, seràn usadas fins al 80% del temps escolar e puèi la lenga francesa ganharà de mai en mai pés fins a arribar al 50%.
Cal remembrar que lo francés, uèi lo jorn, es usat a Senegal a nivèl administratiu e educatiu e tanben als mejans de comunicacion e dins las entrepresas, mas es pas la lenga pus parlada. Segon un estudi governamental de 2013, mens del 37% dels senegaleses confirmèron que podián parlar o comprene aquesta lenga e mai d’un 80% parlavan wolof coma lenga mairala o coma segonda lenga.
Cal pas dublidar que, amb aquò, senegal es un autre país african que vòl introduïre las lengas localas en l’educacion estatala. Ja abans, estats africans coma Nigèria confirmèron l’an passat que l’anglés seriá pas pus la lenga utilizada en las escòlas dels pus joens.
E aquò es un prètzfach que d’organismes internacionals coma l’ONU i son plan d’acòrd pr’amor que fa pas gaire demanèt l’educacion en lengas indigènas e minoritàrias per assegurar la sieuna subrevivéncia, mai encara en de luòcs coma Africa.
Car un recent rapòrt de l’UNESCO confirmava que sonque un de cada cinc enfants africans recebiá l’educacion en la sieuna lenga mairala e qu’aquò entraïnava que sonque un 20% dels meteisses enfant poguèsse puèi legir plan, escriure o comprene matematicas. Un prètzfach que demostrava l’error a l’ora d’ensenhar a l’escòla africana sonque en francés o anglés.
La Redaccion