Lo colibrí es un genre d’ausèl apodifòrme amb 4 espècias diferentas conegudas. Pòdon far entre 10 e 15 centimètres d’envergadura alara e un pes d’entre 6 e 9 gramas. L’abitat natural del colibrí s’espandís plan al long de la planeta, dempuèi lo nòrd, en Alaska, en tot passar per America centrala, e fins al nòrd del continent d’America del sud.
La coa del colibrí es plan redonda e lo bec es negre, plan magre e plan long per rapòrt al cap. Las sieunas plumas son gaireben totas verdas (en tres d’aquelas espècias). Lo mascle a una taca violeta e blava jos los uèlhs e tanben al còl. La femèla a totjorn de plaps un pauc pus pichonèls que lo mascle.
Lo colibrí es ailà ont viu l’ausèl que mai ajuda dins lo procés de pollinizacion floral, car la sieuna noiridura basica es lo nectar de las flors. Amb aquela noiridura an fòrça proteïnas, a mai de minjar tanben de pichonèls insèctes e aranhas que tanplan son dins la sieuna dièta.
Una dièta basada en de sucre
Mercés doncas a aquela dièta, plan bona en sucres, pòt volar d’aquela manièra tipica, car despensa fòrça energia, e pr’açò son d’ausèls que patisson plan l’atraccion de flors de color ròia e tanben iranja.
Lo colibrí es un ausèl que bastís lo son nis veirat e pendent l’epòca pond dos uòus de color blanca. Un còp nascuts, los pòls n’i aurà fòrça que moriràn abans del primièr an de vida, pr’amor que son plan vulnerables pendent aquela epòca e encara mai quan devon se n’anar del nis dels paires.
Es un ausèl tanben conegut pr’amor que lo mascle fa de polits bals per atraire la femèla e un còp que lo parelh s’es ja amassat bastís lo nis de biais comun. Un nis que serà fach per dins amb de coton e de telaranha.
Çò de pus abitual es bastir lo nis en d’arbrilhons pas gaire nauts e suenharàn los uòus pendent 14 e 19 jorns segon l’espècia. Aprés, la maire balharà la noiridura als pòls pendent 3 o 4 setmanas mai e se n’anarà del nis e i tornarà almens 140 còps jornalièrs per poder los suenhar plan.
De soslinhar que lo colibrí arribarà a èsser considerat adulte quand aurà ja un an. Aquel moment tanben serà ideal per començar sa se reproduire. Per ansin, pòdon arribar a viure liures en la natura fins a 3 o 4 annadas, malgrat qu’òm coneis de cases que visquèron fins als dètz ans.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
