Urocissa caerulea es lo nom scientific balhat a l’agaça de Formosa o Taiwan, un polidòt aucèl del genre Urocissa de la familha dels Corvidae. Es un aucèl natiu de l’illa de Taiwan, ont tanplan es coneguda amb los noms de Dauna de la montanha de coa longa e tanben agaça blava de Formosa.
Per ansin, l’agaça de Formosa a lo peitral, còl e cap de color negra e lo bec e pautas son ròias. Los uèlhs son jaunes e la rèsta del còrs a una color que pòt variar demest lo lilàs e blau escur amb de tacas de color blancas sus las alas mas atanben a la coa.
Es una espècia d’aucèl que patís pas gaire diferéncias entre lo mascle e la femèla pr’amor que lors mesuras son semblantas a mai de las sieuna color. La Dauna de la montanha de coa longa es tanplan plan semblanta a l’agaça comuna.
L’agaça de Formosa es desparièra de l’agaça comuna pr’amor que la coa d’aquesta es mai cuèrta e la coa de l’agaça de Taiwan es mai longa. Las sieunas colors son tanben mai vivas. Pòt far plan fins a 65 cm de longor e d’aqueles fins a 40 cm son sonque pr’amor de la coa. La sieuna envergadura alara se situa demest los 18 e los 22 cm.
L’agaça de Formosa es una agaça omnivòra e tanben carronhaira. Se noirís, mai que mai, de frucha, de granas e d’autras plantas mas tanplan de serpents, de pichonèls rosegaires, de grapauds e d’insèctes. La sieuna noiridura mai aimada son las figas salvatjas e tanben la papaia.
Son tanben d’aucèls carronhaires e doncas dobtan brica a l’ora de manjar d’animals mòrts. Alavetz an la costuma de gardar qualcunas d’aquelas rèstas al sòl. L’amagatal es cobèrt amb de fuèlhas e, de còps, tanben de brancas. Aquò meteis tanben o pòt far suls arbres.
L’agaça de Formosa tanben demòra en de luòcs amb d’umans d’un biais aisit cossí fan los corvids. Pasmens, es mai aisit de las trapar prèp de vilatges de montanha que non pas en de grandas vilas. Los camps amb d’agricultura tanben son un bon luòc per aquesta espècia per i cercar de granas divèrsas.
Un aucèl social
La costuma abituala es viure en de grops amb 6 o mai especimèns. La siá comunicacion es plan fòrta e semblanta a un rire uman. Pòdon èsser espepissadas plan quand sautan de branca en branca suls arbres. Per anar d’un luòc a un autre, pasmens, an la rara costuma de marchar una aprés l’autra d’un biais plan curiós.
D’un autre costat, son d’aucèls plan territorials que dobtan brica a l’ora de defensar lor niu en tot atacar un còp e autre. Mas aquò es fach per tot lo grop d’agaças. S’arrèstan pas fins que lo predator es luenh. La sieuna estrategia de defensa es doncas gropal.
L’agaça blava de Taiwan a lo parelh per totjorn e l’epòca per noirir los aucelons son los meses de març e abril. Alavetz bastisson lors nius amb de pichonèlas brancas e encara d’èrba suls arbres. Lo mascle tanben ajuda a bastir lo niu e ailà la femèla i pondrà entre 3 e 8 uòus mas sonque seràn suenhats per la femèla del còp que lo mascle trabalharà jorn e nuèch per la noirir.
Los uòus son de color verda oliva amb de pichonas tacas de color bruna escura. Lo temps que demorarà fins a la naissença dels aucelons serà entre 17 e 19 uòus. De soslinhar que la majoritat dels aucelons sobreviurà. Aquò tanben es una caracteristica plan singulara d’aquela espècia.
Ambedós agaças, mascle e femèla noiriràn los aucelons. Tanben ambedós los suenharàn. Per los ajudar totes los membres del grop d’agaças suenharàn tanben los pichonèls aucelons. Benlèu pr’açò la siá tassa de subrevivéncia es plan nauta.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
