Après de milions d’annadas d’evolucion, los coalas an pogut subreviure pr’amor que se son fòrça especializats. Mas aquò tanben es un naut risc per una espècia animala. La pauca diversitat genetica e las malautiás tanben an plaçat aqueste marsupial australian en un luòc fòrça dangierós dins lo Regne Animal pr’amor que l’especializacion mena totjorn a una desaparicion prcòça de l’espècia se las condicions environamentals tanben càmbian lèu. Mas cossí es la vida d’un coala ? Aital;
Quand son pichons, e prèp d’arribar als sièis meses d’edat, la maire coala prepara lo pichon amb una farineta fecala qu’a fòrça bacterias que l’ajudaràn a manjar d’eucaliptus lèu. Sens aquelas bacterias lo pichon coala non poiriá jamai manjar d’eucaliptus sens risc de pèrdre la vida.
Una adaptacion complèxa
Los coalas son d’animals amb lo cervèl mai pichon de tot lo Regne Animal per rapòrt al sieu pes. Aquò seriá una adaptacion a la sieuna dièta, que balha pauca energia, e aquò es aital pr’amor que lo cervèl a de besonh fòrça energia.
Lo retrovirus qu’an fòrça koalas a provocat la Deficiéncia d’Immunitat dels Coalas, que va ligada a la populacion totala de Coalas d’èsser en risc d’agafar fòrça malautiás que d’autres animals non an.
Amb un fetge que luta contra las toxinas de l’eucaliptus pendent tota lor vida, los fems d’aquestes animals son pauca causa mai que liquid e aquò ajuda pas quand son malauts e lor cal recebre medicaments.
L’arbre d’eucaliptus a fòrça paucs elements nutritius e es verenós per d’autres animals. Per lo manjar an d’aver un metabolisme fòrça lent e lo manjar a d’estar fòrça mai temps en lors sistèmas digestius.
Uèi lo jorn, 90 % de la populacion de coalas australians – çò es de tota la planeta- a la malautiá de clamidia. Solament unes paucs que demoran en Victoria e que i foguèron menats aciu en la decada de 1920 non an aquesta malautiá çò qu’es un vertadièr risc per tota la espècia.
Christian Andreu
