LA DESAPARICION DEL CATALAN?
Es estat publicada una enquèsta de lo Centre d’Estudis d’Opinion a Catalonha que demòstra una granda inquietuda pel futur de la lenga catalana. Una de las conclusions de l’enquèsta mòstra la retrocession en l’utilizacion del catalan, e la predominança del castelhan en las interaccions personalas. La lenga catalana es utilizada per mens de la mitat de la populacion de Catalonha pel primièr còp en l’istòria, e la prevision pendent los pròches ans es clarament contrària a una recuperacion.
Son pas necessàrias d’enquèstas o d’estatisticas per poder verificar que los darrièrs ans l’utilizacion del catalan a retrocedida, sustot en l’usatge parlat. E la pièger situacion, sustot entre los joves. Aquela retrocession es visibla a totes los territòris catalans. Mai importanta a l’airal metropolitan de Barcelona.
Segon l’enquèsta, quatre de cada dètz parlants abituals en catalan considèran que la pròpria lenga patís dangièr de desaparicion. Aquel article preten pas mostrar los motius d’aquela retrocession, mas obligar al legeire a soscar sus la pèrda d’una lenga catalogada coma “minorizada”. Totas las leis del mond servisson pas se los parlants son pas conscients de la defensa de la pròpria lenga.
Doas actituds son fòrça perjudicialas contra la lenga catalana: utilizar lo castelhan per començar una convèrsa amb una persona desconeguda (en pensant que l’interlocutor desconeis lo catalan) e mai que mai utilizar pas la lenga amb los immigrants (perque considèran encara que desconeisson totalament lo catalan).
La primièra actitud empedís las interaccions en la pròpria lenga e la segonda empedís l’incorporacion dels immigrants dins del domeni lingüistic. L’autor d’aquel article a escotat en divèrsas escasenças la critica d’immigrants qu’ensajan practicar la lenga e pòdon pas perque las personas càmbian immediatament cap a la lenga castelhana solament perque son d’immigrants. Sens l’incorporacion dels immigrants, la lenga catalana a començat lo sieu procès de substitucion lingüistica ?
Un article de Francesc Sangar*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.