Home GEOGRAFIA ERA MAR DES CETACÈUS
ERA MAR DES CETACÈUS
0

ERA MAR DES CETACÈUS

0

Un recent estudi etologic confirmèc ua grana preséncia d’animaus marins estranhi mès tanben fòrça importants, com son cachalòts e delfins, en aigües catalanes. Segontes es naues donades, aguestes espècies encara pòden èster trapades soent en diuèrsi airaus marins deth país, sustot en nòrd.

Fòrça cetacèus crotzen aqueth airau.

Atau, eth recent estudi hèt per Submon, ua entitat dedicada ar estudi e conservacion dera biodivuersitat marina, confirmèc qué encara se pòt trapar balenes mascles, femelhes  e joens en bèri airaus marins catalans, ara protegidi pr’amor des canons submarins que i a des deth Cap de Creus enquia Palamòs, en nòrd de Catalonha. Era conclusion d’aguest estudi afirma qu’aguest país encara ei, maugrat çò qu’òm pòt pensar, un territòri abituau de cetacèus.

Entà hèr aguest estudi, diuèrsi cercaires de Submon estudièren pendent mès de quate setmanes aqueth airau marin situat a 12 milles nàutiques dera Còsta Brava catalana. Er objectiu ère descorbir se aguest territòri marin encara ère abituaument utilizat per balenes de diuèrses espècies, a mès de cachalòts e delfins. Era conclusion siguec positiua e es donades ajudaran a estudiar e protegir melhor encara aguest airau.

Aguest airau forme part der Hilat d’Airaus Marins der estat espanhòu e ei laguens, des der an 2018, der Airau Marin Protegit deth Corredor de Migracion de Cetacèus en Mediterranèu, un airau qu’a més de 46 000 Km2 e que va des dera ciutat valenciana d’Alacant enquia Girona, tostemps laguens des coneishudi Païsi Catalans.

Ua des espècies mès importantes

Encara se pòt trapar balenes en bèri airaus marins catalans.

Segontes aguest estudi scientific, es canons submarins der airau son fòrça importants entada aqueres espècies pr’amor qu’ei aciu on pòden manjar ben. Er estudi siguec hèt damb idrofòns, o micròfons entara aigua, e ne trapèren a entre 1000 e 2000 mètres de prigondor. Era majoritat des còps tanben poderen hèr fòtos des animaus quan gessien entà alendar pr’amor qu’eth 90% deth temps son jos era aigua. Ne sigueren trapadi atau 71 especimèns, mès de 33 delfins, 7 cachalòts e 13 balenes mès d’autes espècies

Açò dèc ua mejana de 21 animaus, çò ei 0,041 individús/Km2. Un nivèu naut comparat damb eth Gòlf de Leon occitan. Segontes aqueri cercaires, es cetacèus crotzen er airau des de es aigües valencianes enquias occitanes. Un còp e un aute, entà manjar. Entàs expèrts siguec susprenent descorbir qu’en aguest airau tanben i a desenats de vaishètz comerciaus que crotzen tanben er airau. Çò de normau ,ère non trapar delfins o cachalòts, en aguesta part dera Mediterranèa. Mès es canons submarins d’aguest airau ne son plens. Eth camin que seguissen ei eth madeish qu’eth des vaishètz comerciaus. Totun, segontes es madeishi cercaires, maugrat qu’ei perilhós eth perilh non ei gran pr’amor que quan son en aguest airau mingen a mès de 1000 mètres de prigondor e eth tapatge des vaishètz non shòrde guaire es cetacèus.

Era Redaccion

Aguest article ei publicat gràcies a un acòrdi de cooperacion damb www.aranes.club, era pagina web entà apréner aranés de forma gratuita

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.