Ua còla d’arqueològs a descurbit eth batèu capitan deth marinèr e explorador portuguès Vasco da Gama utilizat pendent eth sòn famós viatge ara Índia. Eth batèu hège part d’ua flota qu’anaue entà aguest país quan s’enfonsèc ena mar.
Eth batèu siguec trapat en aigües d’Oman e a sigut identificat possiblaments coma er Esmeralda, qu’amassa damb eth Sao Pedro sigueren es dus batèus capitani d’aguesta flota portuguesa pendent eth dusau viatge de Vasco da Gama entara Índia.
Es arqueològs que l’an trapat an podut confirmar qu’ei eth mès ancian batèu europèu dera epòca des exploracions deth sègle XVI. Aguest hèt tanben a estat confirmat per hònts deth Ministeri de Cultura d’Oman. E maugrat qu’era trobalha iniciau siguec hèta en 1998, enquia aué non s’auie podut identificar totauments eth batèu.
Siguec David Mearns, que trabalha pera entrepresa d’exploracions marines Bluewaters Recoveries Ltd qui identifiquèc eth batèu e eth lòc exacte on demoraue, aprèp dera isla d’Al Hallaniyah, non luenh dera còsta d’Oman.
Ua trobalha hèta a trauers d’archivi
“Eth batèu siguec localizat en un lòc qu’ère ideau segon es descripcions des croniques portugueses deth sègle XVI – çò diguec Mearns -. E l’auem trapat dempús de les estudiar damb intensitat pendent mesi”.
Atau, e dempús d’auer hèt er estudi teoric sus era possible localizacion der Esmeralda, en 2013 començèren es investigacions practiques d’aguesta entrepresa, hètes damb era ajuda deth govèrn d’Oman. En eth lòc, jos era mar, solament sigueren trapadi mès de 2.800 utís qu’an permetut identificar eth batèu coma er Esmeralda. Aciu s’enfonsèc pendent eth dusau viatge de tornada dera flota de Vasco da Gama en 1503.
Eth batèu, atau coma eth Sao Pedro e d’autes èren jos era direccion des oncles de Vasco da Gama. Vicente Sodré e Bras sodré, qu’auien de patrolhar era còsta e dar proteccion as factories portugueses. Maugrat aquò, se n’anèren entath Golf d’Aden entà pilhar totes es viles per on passauen.
En 1503 e maugrat qu’auien estat avisadi d’ua tempesta qu’arribaue non cerquèren proteccion. “Quauqu’ns òmes deth Sao Pedro suberviueren e poderen arribar en terra – çò confirmèc Mearns -. Mès toti es òmes der Esmeralda e tanben eth sòn capitan moriren”.
Demest es utís trapats i a un disc damb eth senhau dera corona portuguesa, ua campana damb era inscripcion 498 – çò que dilhèu vò díder hèta en 1498 – e diuèrses monedes hètes en Lisbona entre 1495 e 1501. Tot aquerò hè pensar qu’eth batèu ère er Esmeralda mès era equipa qu’a hèt era descobèrta confirma que non i a nat pròba definitiua e qua cau cercar mès pròbes entà concludir qu’eth batèu ère er Esmeralda.
“Ua pròba qu’ei pro definitiua – çò confirmèc Mearns – ei ua bala de canon damb era inscripcion VS que son es letres iniciaus de Vicente Sodrè, eth capitan der Esmeralda, çò que’ns hè pensar que non èm confonudi”.
Christian Andreu
