La còla scientifica que lo descobriguèt o faguèt en 2013 mas èran pas segurs que foguèsse una nòva espècia. Ara s’es publicat dins la revista Life que lo classa com una nòva espècia dins lo genre homo e fa que possiblament siá l’espècia mai anciana d’aqueste genre. Aital an presentat la descobèrta amb lo nom d’Homo naledi, una espècia que demorèt demest 1 e 2,5 milions d’ans e que possiblament enterrava los sieus congenèrs.
La descobèrta foguèt facha dins la Balma de Rising Star, prèp de Johannesburg, en Sud-Africa, e l’esqueleta foguèt trobada amb mai de 15 exemplars de mai de la meteissa espècia. La sieuna descripcion en la revista Life es estada estonanta pr’amor qu’es un èsser qu’a de caracteristicas del genre Homo mas tanben del genre Australopithecus (australopitèc) que visquèt abans en Sud-Africa.
“Homo naledi es una mescla de caracteristicas dels dos genres”, çò ditz Markus Bastir, cercaire del Musèu de Sciéncias Naturalas de Sud-Africa e coautor de l’estudi, “pr’amor qu’a lo tronc en forma de piramida coma los australopitecids e los chimpanzés actuals mas unas cambas e unes braces modèrnes, coma los del genre Homo. Lo sieu cran es pichon”, çò contunha Bastir, “coma se foguèsse un Homo habilis o un Australopithecus e sonque a un tèrç del cervèl qu’avèm uèi”.
Totun, lo sieu còrs es plan robust mas amb de cambas e de braces fòrça modèrnes. Las sieunas mans an la capacitat de poder utilizar d’aisinas coma fasèm uèi mas los sieus dets son corbs e aquò vòl dire que benlèu demorava dins un abitat d’arbres. Mas los òsses son plan modèrnes e Homo naledi podiá aver utilizat d’aisinas e mai s’encara se n’es pas trobat cap.
“Los pès son coma los nòstres”, çò confirma lo scientific, “e pr’amor que los sieus dets son corbs, que demorava de segur sus los arbres mas tanben al sòl. Fasiá 1,50 mètre de naut e pesava aperaquí 50 quilos e, e mai se sembla un Australopithecus, es mai gracil qu’aquesta espècia e aquò fariá que foguèsse plan mai pròche del genre posterior Homo que non pas dels primièrs.”
Una descobèrta que pòt far rescriure l’istòria arqueologica
Ara tota una còla de scientifics trabalhan sus la sieuna datacion. Qualques problèmas del sit l’an facha mai complicada, mas se vòl far una estimacion aproximada de l’epòca que visquèt. Se se confirma qu’aviá viscut fa 1 milion d’ans, seriá la pròva que quand nasquèt lo genre Homo en Africa i demoravan d’espècias plan desparièras d’aquel genre.
“La probabilitat d’aver mai d’informacion que permeta de rebastir la nòstra istòria evolutiva es, amb aquesta descobèrta, plan granda”, çò soslinha Bastir. E apond: “Sustot cal determinar se los 15 còrses trobats dins la balma foguèron depausats ailà per lors contemporanèus exprès. Solament aqueste fach ja es per se una descobèrta estonanta.”
La descobèrta foguèt facha quand dos amators de las balmas intrèron dins Rising Star en tot cercar d’òsses fossils per un scientific de Johannesburg. Los espeleològs aguèron de passar per totas sòrtas de tunèls fins a la cambra ont los Homo nadeli foguèron trobats. Èra plan malaisit d’i accedir. Pr’amor d’aquò s’es pensat que foguèron los quites Homo nadeli que menèron los còrses tan luènh de l’intrada de la balma. Puèi, lo jaciment foguèt finançat per la societat estatsunidenca National Geografic e ara s’es publicat los resultats.
Christian Andreu
