Los astronòms an besonh de l’ajuda dels afogats d’astronomia. Cal cercar la novena planeta del sistèma solar, qu’es pas encara estada trobada fins a uèi. Per ansin es nascut lo projècte scientific Backyard Worlds: Planet 9. Es dobèrt a totes e basta de cercar entre las prèp d’un milion d’imatges balhats pel Satellit d’Infraroges d’Ample Espèctre de la NASA. Lo premi pòt èsser d’entrar dins l’istòria de l’astronomia.
Aital, los astronòms an reconegut, fin finala, que i a tròp d’imatges de l’espaci per cercar una planeta que tròban pas. E per tant lo projècte ten de milièrs d’imatges de l’espaci d’una region situada a la frontièra de nòstre sistèma solar. E mai luènh encara. Es una region plaçada entre l’anèl de glaç que i a delà Neptun –tanben conegut coma la Cencha de Kuiper– e l’espaci exterior del sistèma solar.
Las orbitas de fins a sièis objèctes confirman que i poiriá aver una novena planeta dins nòstre sistèma solar mas qu’aquesta demòra luènh, fòrça luènh e amagada dins la sornièra. Lo satellit WISE ja a balhat de milièrs d’imatges d’aquela region mas los astronòms l’an pas encara trobada. Tanben dison que se poirián trobar amb una recèrca astronomica coma la que se pòrta sus divèrsas planetas nanas o de monds qu’apertenon pas a cap sistèma estelar o quitament d’estelas pròchas de l’extincion finala.
Una recèrca realizada divèrses còps
Lo satellit WISE a estudiat aquela region divèrses còps e la resulta son de centenats e centenats de milièrs d’imatges. Es tròp. E per ansin cal l’ajuda de mai d’uèlhs per efectuar la recèrca. Coma o vòl aquel projècte. Dins lo sit web Backyard Worlds demandan l’ajuda de totes. Sufís d’aimar l’espaci e d’aver un pauc de paciéncia. Los imatges realizats amb d’infraroges pòdon èsser espepissats sens cap de problèma mas tanben los scientifics qu’an fach aquel projècte assolidan que las cal estudiar pendent de meses o d’annadas per poder trobar çò que cèrcan. Va sens dire que la persona que trobarà la novena planeta balharà son nom a la sciéncia.
Los imatges, al delà, son de fòrça mai veire. I a de centenats, de milièrs de ponches que semblan vertadièrament d’objèctes estelars. E aconselhan de devesir los imatges en seccions de quatre las poder aital espepissar melhor. Es un procès que, per caduna d’eles, necessita mai d’una ora d’estudi. Mas la fin de la recèrca seriá de trobar una planeta luènha qu’es pas encara estada descobèrta per l’èsser uman.
Après soslinhar que i a un ponch d’interès dins los imatges, d’astronòms coma Jackie Faherty, del Musèu d’Istòria Naturala de Nòva York e sos collègas o estúdian amb mai prigondor. Se la descobèrta es pro interessanta, balharàn l’alèrta e demandaràn mai d’imatges amb los telescòpis de la Tèrra. Aital se pòt confirmar se l’imatge es d’una estela o una nòva planeta.
Fins a uèi lo jorn, de milièrs de ciutadans e d’afogats d’astronomia de tota la planeta ja an espepissat de centenats d’imatges del projècte Backyard Worlds. E son estadas identificadas cinc estelas, un fach que serà lèu publicat dins de revistas scientificas de tota la planeta. Mas la tòca principala del projècte a pas encara estada atencha. La novena planeta del sistèma solar es encara ailà, dins la luènha sornièra, e la cal descobrir amb l’ajuda de totes e totas. Un projècte polit e interessant.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet , lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.
