COSSÍ EVOLUCIONÈRON LAS PLANTAS
Fins a uèi lo jorn lo moment precís que las plantas comencèron de s’espandir sus la planeta èra pas encara clar. Uèi, i a mai de mièg milion d’espècias vegetalas diferentas qu’an totas lo meteis ancessor comun. Un nòu estudi genetic publicat ara confirmèt totun qual foguèt lo camin evolutiu de fòrça espècias e quora aguèt luòc aquel moment evolutiu.
L’estudi foguèt realizat per una còla internacionala de cercaires qu’analisèron las donadas geneticas de fins a 1147 espècias vegetalas. La tòca èra d’assajar de melhor comprene la draia evolutiva de las plantas qu’an uèi una diversitat tras que granda. La resulta ajuda a comprene quora se desvolopèt lo moment clau per las plantas per començar de colonizar la planeta: aqueste èra fòrça abans çò que se cresiá.
Per ansin, l’evolucion de las plantas a una istòria tras que longa; mai d’un miliard d’annadas. Las algas foguèron, sens dobte, los primièrs organismes que profechavan de l’energia solara amb l’ajuda dels cloroplastes. Caliá conéisser amb prigondor qual foguèt lo primièr material genetic. Mas qual foguèt lo moment que devesiguèt aquelas espècias en dos grops, un aqüatic e l’autre terrèstre ?
Un projècte especial
“Es estat un projècte fòrça especial pr’amor que, fins ara, s’èra pas fach cap d’analisi en grop de las plantas. Totes los estudis èran estats realizats sus d’espècias desseparadament, çò diguèt Ivo Grosse, de l’Universitat Martin Luther d’Halle-Wittenberg, en Alemanha. Amb l’estudi del genòma de pus de 1147 plantas avèm pogut bastir lo desvolopament de l’evolucion vegetala e quora nasquèron cèrtas espècias. Dins l’estudi i aviá d’algas e tanben de plantas de flors”.
Aital, e totjorn segon los cercaires que faguèron aquel estudi publicat dins la revista numerica Nature, arribar fins als transcriptòmas (o istòria genetica) de totas aquelas espècias ajuda plan a comprene quora quitèron l’aiga e comencèron de conquista la tèrra, un fach que se passèt fòrça milions d’ans abans çò que se pensava.
“Fins ara se pensava que lo moment mai grand d’espandiment genetic de las plantas s’èra tengut pendent la transicion d’aquestas vèrs d’organismes amb de flors, çò diguèt Martin Porsch, tanben d’aquela universitat. Totun, lo moment clau se desvolopèt plan abans, quand las plantas sortiguèron de l’aiga e comencèron de colonizar la tèrra. Per o far caliá aver mai de diversitat genetica e puèi l’evolucion se passèt d’una manièra pus lenta pr’amor que las condicions environamentalas i ajudavan pas brica”.
En mai d’aquò, aquela còla de cercaires poguèt demostrar geneticament que la gigantassa diversitat genetica que i a uèi dins las plantas de flors se passèt fòrça milions d’ans puèi. Fins a arribar a la granda diversitat actuala d’aqueles organismes vius, amb mai de 500 000 espècias. Malgrat aquò, l’evolucion es pas un procès pensat, çò apondèron los cercaires, e doncas lo potencial genetic de las plantas se manifestèt fòrça puèi o se manifestèt pas”.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion
