Ne hè pas guaire lo governament espanhòu, après estudiar pendent annadas la situacion deu lop coma espècia, considerè que devè estar protegit legislativament a tots los nivèus. Qu’ei ua tasca que, uei, pòt estonar enqüèra d’autes païses pr’amor de la hauta proteccion de la natura en generau en Euròpa. Quin que sia, lo lop n’èra pas enqüèra estat protegit e de faiçon annau los caçaires hasèvan expedicions a las montanhas entà ne tuar divèrs detzenats.
Aprés la lei navèra, que defend lo lop o permet pas lo tuar, lo collectiu de caçaires de lòcs coma Astúrias, Galícia o enqüèra Castilha e Leon, que comencè de protestar, pr’amor que, segon desián ,lo lop auciá, de faiçon setmanèra d’aulhas e autes animaus deu neurissatge. Ací que seré bon soviéner que lo governament catalan bastí de barrats electrics entà mei d’un pastor d’aulhas entà los protegir de possiblas atacas de l’ors e, per ara, qu’an pro escadut.
En Astúrias, politicians e neuridors que volón protestar contra aquera lei navèra que raubè la gestion deu lop a las comunautats autonòmas, qu’autorizavan, annada après annada, la caça deu lop. Uei qu’i a, haut o baish 275 grops de lops au nòrd espanhòu. Aquò que haré ua populacion totau de drin mei de 1.000 lops. E cau raperar que lo lop se difusava pertot lo nòrd iberic despuish Galícia en Catalonha e dinc a Madrid mensh de 150 annadas a.
Com mostrèn la lor protèsta los caçaires davant ua visita deu president asturian au vilatge asturian de Ponga? En tot deishar dus caps de lop, ua hémna e un mascle adultes, a l’escala de la comuna. Qu’èra un avís clar au president asturian e l’espanhòu, que la caça deu lop contunharé maugrat la navèra legislacion estatau, mes amiga deu predator.
PAS LO PRUMÈR CÒP
N’ei pas lo prumèr còp qu’aquò se debana : hè solament cinc annadas Astúrias se desvelhè dab divèrs lops aucits peus braconaires entà mostrar au monde que los caçaires e los neuridors èran contràris a ua legislacion que podèva protegir lèu lo lop. Enqüèra en 2018 que trobèn un cap de lop dens ua piscina municipau deu vilatge asturian d’Infiesto.
Mei d’un expèrt considerè qu’èra pas la faiçon de protestar pr’amor qu’ei un delicte, pr’amor que lo lop ei protegit despuish l’annada 2021. Mes los governaments de Galícia, Leon, Castilha e Asturias que declarèn qu’acceptavan pas nada lei navèra suu lop dens aqueras comunautats autonòmas.
Segon d’autes expèrts, com Mercedes Cruzado, de COAG Asturias, i a hèra personas encolerizadas e pr’amor d’aquerò los lops que pèrden lo cap. Mes lo sol messatge que deuré recèbre lo governament asturian e l’espanhòu ei que l’argent recebut per ua aulha morta n’ei pas pro, e neuridors e agricultors vòlen, pr’amor que tanben an lo dret, víver en patz e non pas pensar cada nueit se vindrà lo lop o pas ». Se açò ei vertat, dilhèu cau demandar amassa mei d’argent entà cada animau mort aucit peus lops pr’amor que lo copable ei lo Governament asturian e lo governament espanhòu e pas lo lop. O dilhèu cau amassar las aulhas dens un barrat electric entà las protegir pendent la nueit.
Mei d’un neuridor, com David Buseco, confirmè que cada net barra plan las aulhas pr’amor que sap qu’a l’exterior i a lops. Mes tanben confirma que, de navèths neuridors, arribats a Astúrias quan i avèva pas mei lops, que comencèn de deishar las aulhas a l’exterior, e adara , quan lo lop ei tornat, ne’us vòlen pas barrar. Lo problèma donc, que semblaré estar, com tostemps, un problèma de volontat. De non pas voler barrar las aulhas pendent la nueit maugrat saber qu’i a lops.
Tanben pr’aquò, Buseco a cans entà deféner las crabas e jamei patí l’ataca deu lop. E quan ac patí, los cans qu’arrestèn los lops e ne perdó pas nat animau. E, maugrat que neuridor, usa la racionalitat entà confirmar qu’un lop solament déu estar tuat se ataque plan lo neurissatge, mes qu’aquò deuré estar excepcionau.
Quin que sia, que cau har ua campanha d’informacion pregonda entà demostrar a tots que los umans tanben pòden víver au costat de lops e qu’aqueths tanben an tot lo dret de víver dens la planeta. Cambiar la pensada e agir dab un drin de volontat, que pòt har mei pròchas las posicions governamentaus e deus neuridors, e tots, umans e lops, que ganharàn ua patz que jamei estó reau, au mensh, au nòrd espanhòu. Mes, tuar lops e los copar lo cap entà protestar qu’ei un ahar òrre, que solament demòstra qu’avèm evolucionat briga e que ne poirem pas ac har dinc a que ahars coma aqueth ne’s debanen pas mei au territòri.
La Redaccion
