Home PALEONTOLOGIA UNA ORIGINA ARBORICÒLA
UNA ORIGINA ARBORICÒLA
0

UNA ORIGINA ARBORICÒLA

0

Segon los darrièrs estudis, l’origina del bipedisme uman actual auriá una causa arboricòla, valent a dire que se desvolopèt a l’epòca que nòstres ancessors pus luènhs demoravan encara dins los arbres. Aquesta ipotèsi cambiariá tot çò que sabèm fins ara de l’evolucion ominina, puèi qu’aquò èra pas encara estat descobèrt.

Per ansin, lo bipedisme, çò es lo fach de caminar drech sus las doas cambas, un trach plan uman, se seriá ja desvolopat a l’epòca que nòstres ancessors èran encara arboricòlas. Semblariá qu’aquela caracteristica se propaguèt dins los bòsques del Miocèn e de fins al Pliocèn, que patissián, alavetz, un retirament general pr’amor del cambiament climatic.

Lo bipedisme, çò es lo fach de caminar drech sus las doas cambas.

L’estudi se faguèt non solament a partir d’un estudi prigond de l’evolucion fossila, mas tanben de l’observacion dirècta dels chimpanzés. Aital, dins un nòu estudi, una còla de cercaires analisèt cossí se passava la vida vidanta d’una pichòna comunautat de chimpanzés orientals dins la val d’Issa, en Tanzania. Foguèt aquel estudi que balhèt als scientifics la sospiècha que lo retirament de las forèstes en aquela luènha epòca seriá estada una de las causas del començament del bipedisme en nòstres ancessors.

Una caracteristica plan anciana

 “Fa mai de 7 milions que totes los ominins, ancessors de nòstra espècia, a mai de nosautres meteisses, an coma caracteristica principala lo bipedisme. Es una adaptacion morfologica que definís plan totas aquelas espècias, çò diguèt Rhianna Drummond-Clarke, de l’Universitat de Kent. E ne caliá trapar la causa”.

Segon aqueles cercaires, se n’anar vèrs de luòcs mai secs e dobèrts durant lo Miocèn e lo Pliocèn, çò es entre fa 10 e 2,5 milions d’annadas, auriá jogat un ròtle clau en nòstres ancessors e l’evolucion ominina vèrs nòstra espècia. Çò que poiriá cambiar ara es la definicion del tèrme “savana”, pr’amor que foguèt mai un environament dobèrt amb d’èrba nauta mas tanben d’arbres mai qu’un païsatge d’èrba e sens arbres. La sciéncia ven doncas de demostrar qu’aqueles fòrça ancians ancessors ominins aurián viscut dins un environament qu’èra pas una forèst prigonda.

“Pr’amor que d’espècias ancessoras nòstras coma Orrorin, Ardipithecus o encara Australophitecus serián demorats dins un païsatge de savana dobèrta, òc, mas que tanben i aviá fòrça bòsques, e non dins una selva prigonda, çò apondèt Drummond-Clarke. E aquel tipe d’environament auriá provocat una fòrta pression sus aquelas espècias pr’amor que i aviá de mens en mens d’arbres e de sasons de mai en mai claras”.

Dins l’estudi, los cercaires espepissèron los chimpanzés de la val d’Issa, dins lo Rift african, e descobriguèron qu’aquel tipe de païsatge de savana dobèrta foguèt parièr a l’environament ont visquèron d’orrorins, d’ardipitècs e d’australopitecids. Los scientifics  analisèron mai de 13 700 espepissaments de sièis femèlas e sèt mascles chimpanzés pendent 15 meses.

Puèi restaquèron la conducha arboricòla a la conducha terrèstra e l’environament ont èran; d’arbres, lo sòl, la vegetacion, etc., per assajar de trapar quina èra la relacion principala. Tanben enregistrèron quora se desvolopava lo bipedisme e quand podiá èsser restacat als arbres. “Avèm descobèrt que los chimpanzés de la val d’Issa demòran tant de temps dins los arbres coma d’autras comunautats de chimpanzés que vivon dins la selva prigonda, e mai viscan dins d’espacis plan mai dobèrts. E son pas mai terrèstres que d’autras comunautats de lor espècia”.

Fa mai de 7 milions que totes los ominins an coma caracteristica lo bipedisme.

“Mai encara, çò confirmèt Drummond-Clarke, malgrat que siá plan dificil de caminar dins los arbres dins la val d’Issa, e que siá plan mai aisit d’o far sus lo sòl, lo bipedisme d’aqueles chimpanzés (lo 85% dels còps) se faguèt totjorn dins los arbres, e mai se sospechèsse que lo bipedisme èra totjorn restacat al sòl. E doncas perqué los umans son los solets primats que comencèron de caminar a pè sus lo sòl es encara un mistèri”.

D’efièch, fins ara se cresiá que lo bipedisme ominin se produguèt quand nòstres ancessors davalèron dels arbres e comencèron de caminar dreches sus lo sòl, mai que mai dins d’environaments mai secs e dobèrts e gaireben desprovesits d’arbres. Las nòvas donadas analisadas, totun, dison çò de contrari, e doncas cal questionar totas las ipotèsis d’ara sus lo bipedisme.

“L’idèa que fa correspondre mens d’arbres e mai de bipedisme sus lo sòl ten pas dins la val d’Issa, çò confirmèron los scientifics. Ara, çò que cal estudiar es perqué aqueles chimpanzés demòran tant de temps dins los arbres”. L’estudi foguèt publicat dins lo numeric Science Advances.

La Redaccion

Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion

 

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.