La vila judaïca de Tel Laquish demorèt coma la segonda mai granda vila del reialme de Juda après Jerusalèm fins al sègle VIII a.C., quand foguèt destrucha pels assirians. Ara una còla d’arqueològs israelians n’a trobat las pòrtas e las cambras vesinas. Las pèiras ancianas tornan parlar.
Las pòrtas de Tel Laquish fan 24,5 x 24,5 mètres e son, fins a uèi lo jorn, las mai grandas jamai descobèrtas del periòde israelian dels Primièrs Temples. Las meteissas pòrtas e las cambras vesinas trobadas an balhat un fum d’informacion arqueologica en tot confirmar la guèrra que Juda aguèt amb lo rei assirian Sennaquerib, ja soslinhada dins la Bíblia.
“Las mesuras de las pòrtas confirman çò que ja coneissiam arqueologicament sus Tel Laquish – çò diguèt Sa’ar Ganor, director de l’Autoritat d’Antiquitats d’Israel -. Aquela vila èra la mai granda de tot lo reialme e tanben la mai granda après Jerusalèm. Près d’ela tot se debanava; ancians, jutges, governors, reis o oficièrs la vesitavan sovent per melhor saber çò que se teniá dins la vila”.
Una estructura religiosa
Al costat de las pòrtas los arqueològs an descobèrt fins a sièis cambras que parlan –pels espleches descobèrts– d’ofrendas religiosas e tanben de recipients de bevenda e manjar dels oficials reials: divèrsas gèrlas pòrtan lo sagèl Imlk hbrn (qu’aperteniá al rei d’Hebron) e d’autres Inhm aradi (un grand oficièr pendent lo regne d’Ezequias, lo tretzen rei de Juda).
Las gèrlas trobadas parlan tanben d’una guèrra entre lo rei de Juda e Sennaquerib, rei d’Assiria, a la fin del sègle VIII a.C. E lo cap de la vila demòra representat per divèrses espleches trobats tanben près de las pòrtas de Tel Laquish. De sagetas e de lançaires de pèiras mòstran un combat còrs a còrs que se debanèt a las meteissas pòrtas de la vila.
L’arqueologia pòt ara doncas confirmar scientificament çò que ja se sabiá solament per la Biblia. Als capitols de Reis 18 e Cronicas 32 se parla d’aquela ataca. Divèrses relèus descobèrts al palais de Ninive del rei Sennaquerib tanben descrivián la conquista d’aquesta vila judaïca pels assirians. Ara tot es, fin finala, provat.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet , lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.