TRAPEN AIGUA ENA LUNA
Era Luna a divèrsi depaus volcanics situats en tota era superfícia. Era suspresa arribèc quand siguec descobèrt que dins d’aguesti i a fòrça aigua. Ua descobèrta contrària ara idèa que i avie enquia ara qu’afirmave qu’en aguest satellit non i avie aigua pr’amor dera fauta d’idrogèn.
Era descobèrta siguec hèta per ua equipa scientifica dera Universitat de Brown, dirigida peth professor associat Ralph Miliken e siguec publicada en eth jornau Nature Geoscience. En tot hèr er estudi es scientifics an hèt era descobèrta a travèrs der estudi dera analisi dera Luna qu’a hèt era nau espaciau indiana Chandrayaan-1.
Segontes aqueres donades era superfícia des lhets volcanics non aurien gaire aigua – solament un 0,05 % deth totau – mes es depaus que i a jos era superfícia aurien grani depaus d’aigua que poirie èster potenciauments extrèta .
Un trabalh malaisit de hèr
Entà trapar es depaus d’aigua ena Luna es scientifics an avut d’utilizar uns espectomètres fòrça especiaus e solament los an trapat a travèrs dera reflexion dera lutz emetuda ena superfícia deth satellit.
“Eth problèma ei que pendent eth jorn era superfícia dera Luna ei fòrça cauda – çò diguec Shrai Li, dera Universitat de Hawaii e coautor der estudi-. E mès encara en es luòcs ont i an depaus piroclastics. E es espectomètres receben calor e mès calor e non se pòt pas descobrir aigua”.
Totun, es scientifics an quitat eth component termau des donades e ei alavetz quan apareishec era aigua. Entà poder ac hèr era equipa deth doctor Li utilizèc divèrsi exemples qu’avien arribat ara Tèrra dempús des missions Apollo. Un còp açò hèt, siguec descobèrt que i avien grani depaus ja soslinhadi abans en es mapes dera Luna e que es missions Apollo 15 e Apollo 17 n’avien recuelhut exemples.
“Que n’i a per tota era superfícia dera Luna – çò diguec Miliken – e açò pròve qu’es exemples balhadi pes Apollo non son coincidéncies. Es depaus piroclastics dera Luna an fòrça aigua e a un nivèu universau. E açò en tota era planeta”.
Tot açò dempús se pensar qu’ena Luna i avie aigua pera sua formacion. Se pensave qu’era Luna s’avie format dempús qu’un objècte coma era planeta Mart avie trucat damb era Tèrra pendent eth començament dera istòria deth Sistèma Solar. Alavetz se formèc era Luna, qu’ei un tros dera planeta Tèrra. Tanben se pensave que tot er idrogèn de besonh entà formar aigua ena Luna non suberviuèc ad aguest truc.
“Damb aquera descobèrta podem confirmar que i a aigua ena Luna e qu’aguesta suberviuec aqueth truc. Ua auta escasença ei que siguec balhada ara Luna per cometes o asteroïdes pauc dempús d’aguest truc e abans dera sua solidificacion definitiva – çò didec Li -. Mes era origina cèrta dera madeisha encara ei un mistèri”.
Era Redaccion.
