TRAPADA ERA VILA INDIGÈNA MÈS GRANA D’AMERICA DETH NÒRD

Era Vila indigèna siguec descorbida per drons e poirie èster, segontes es arqueològs que la trapèren, era vila indigèna mès grana jamès trapada ath nòrd de Mexic. Era vila siguec trapada per drons en Kansas, en Estats Units, e poirie èster ua vila o vilatge des ancessors dera tribú des Wichita.

Es drons trapèren es traces d’aquera vila indigèna en un rancho e semblarie auer mès de 400 annades pr’amor que i a un testimòni escrit des espanhòus que visitèren er airau en 1601 e qu’aurien nomentat aquera vila coma Etzanoa. Er estudi, que confirmèc eth descorbiment arqueologic siguec publicat peth arqueològ Jesse Casana e d’auti collègues sòns ena revista scientifica online American Antiquity.

Eth descorbiment qu’ei fòrça important a nivèu arqueologic pr’amor que, se aquera vila siguesse, fin finau, Etzanoa, serie era vila indigèna mès grana jamès trapada ath nòrd de Mexic. Era soleta excepcion ne serie Cahokia, ua auta vila indigèna que siguec trapada ja hè temps en estat d’Illinois, fòrça mès ath nòrd e on demorèren mès de 20 000 indigènes entre es annades 1050 e 1150.

Segontes era arqueologia tradicionau es comunautats ancessores des Wichita actuaus aurien viscut entre Kansas e eth nòrd d’Oklahoma entre es annades 1425 e 1650 e pr’açò, quan es espanhòus aurien visitat er airau en sègle XVII e aurien descrit era vila d’Etzanoa.

Eth descorbiment includís un mur de tèrra de 2 mètres d’amplada que formarie un semicercle ath long de 50 mètres. Aguest serie similar a d’auti cinc cercles trapadi en 22 vilatges tradicionaus des Wichita ja descorbidi entre es rius Little Arkansas e Smoky Hill e situadi a 230 quilomètres ath nòrd d’aguest descorbiment.

Ua tecnologia susprenenta

Segontes es arqueològs que confirmèren aqueth descorbiment hèt per drons, serie un nau cercle hèt pes ancessors des Wichita e qu’a un naut valor arqueologic, çò confirmèc Donald Blakeslee, dera Universitat Estatau de Wichita.

“Es drons pòden cambiar totauments era nòsta abilitat ara ora de trapar luòcs arqueologics, çò diguec Douglas Banforth, dera Universitat de Colorado Boulder. Damb eri podem trapar on sigueren bastides cases e murs que nosati non podem jamès trapar”.

Totun, es arqueològs non saben encara era foncionalitat d’aqueth mur ath torn d’aquera vila indigèna. Poirie èster enta protegir era vila coma un luòc ceremoniau, on i auien es elits sociaus o un luòc d’amassada quan es ancessors des Wichita èren atacadi. En mès d’açò Blakesleee e es auti arqueològs tanben trapèren diuèrsi objèctes tradicionaus des Wichita, utís de pèira e tanben utís entà codinar, a mès de diuèrses pèces hètes pes espanhòus deth sègle XVII. Tanben sigueren descorbits dus horats qu’aurien ajudat a delimitar bèri uns pujaus laguens era vila. Mès qu’era erosion aurie destruït e ja non son visibles. Solament ac pòden trapar es drons.

Era Redaccion

Aguest article ei publicat gràcies a un acòrdi de cooperacion damb www.aranes.club, era pagina web entà apréner aranés de forma gratuita