Amb un nom mai semblant al d’una espècia de dinosaure, Strongylodon macrobotrys, tanben coneguda a nivèl popular coma trilha de jade o trilha esmerauda, es una plan desconeguda planta que demòra a la selva de Filipinas e que pòt arribar fins als 18 mètres de nautor, un fach brica comun dins lo mond de las plantas. A mai, es una planta que, malgrat asiatica s’espandiguèt per la planeta, e òm pòt uèi la trobar en divèrses païses americans, coma Colómbia
Strongylodon a de flors en forma de rasims que pòdon, al còp, arribar als 3 mètres de nautor e que pòdon aver fins a mai de 70 flors cadun. La sieuna color es verda menta o encara blava verda o turquesa e cada part fa mai de 15 cm de longor e a dins aperaquí 10 granas caduna.
Es una planta tropicala que pòt viure plan prèp de rius o flumes, sustot en de selvas umidas o encara prèp de bauces. Sonque aurà de flors quand serà madura e es sovent pollinisada per una sòrta de ratapenada, de colibris e d’abelhas. A mai, las sieunas flors son l’ostal preferit pel parpalhòl Papilio palinurus.
Strongylodon es una espècia de planta en grèu dangièr d’extincion pr’amor que lo sieu espandiment foguèt totjorn plan lent. Uèi encara o es mai pr’amor de l’espandida urbana umana e la destruccion del sieu abitat natural, a mai d’una mendre (e tanben plan grèva) preséncia de pollinisaires naturals. Uèi es plantada, mai que mai, prèp de l’aiga, mas n’i a d’aver pas tròp.
Una planta plan polida
Strongylodon es una planta plan aimada als jardins d’airals tropicals pr’amor de la sieuna beutat e òm profecha la sieuna estructura per la plantar sus de superfícias plan nautas. D’un autre costat, es una planta que supòrta brica lo freg e doncas a totjorn de besonh una temperatura superiora als 15 º.
Es pr’amor qu’es una planta de trilha de granda nautor que, quand se desvolopa dins la natura, las sieunas flors semblan desaparéisser quand i a fòrça lutz e sonque pòdon èsser melhor agachadas quand tomban, pr’amor qu’an una autra color; del verd menta pòdon venir blau verd o encara mai rojas.
En de zònas fredas Strongylodon a de besonh totjorn de bastidas particularas car florís pendent la prima e pòt se reproduire aprés. Se òm utiliza de boturas d’aquela planta demoraràn encara dos annadas fins a una nòva florason. Òm deu tanben li donar d’aiga sovent (mas pas tròp d’aiga!) e tanben cal la situar en una airal ont posca recebre lutz solara dirècta.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
