Es scientifics an podut observar eth temps negatiu enes darrères experimentacions quantiques. Aguest concèpte, eth temps negatiu, qu’ei un nau descorbiment d’ua còla de cercaires dera Universitat de Toronto dempús de demostrar qu’ei fòrça mès que non solament ua idèia teorica e pro.
Atau, es cercaires observèren que diuèrses particules de lutz gessien d’un materiau abans d’i entrar e podèren tanben demostrar qu’eth temps negatiu existís de manèra fisica. Aqueri resultats, desconeishudi enquiara, provocaràn ua grana polemica ena comunautat scientifica pr’amor que comportarà ua revision dera nòsta compreneson deth temps.
“Tanben entà nosati, es cercaires, ei un concèpte dificil pr’amor que non auem comprenut eth temps, çò didec Aefhraim Steinberg, fisician quantic ». Pr’amor que cèrts còps era lutz semblariá gésser d’un material abans d’i entrar, un efècte provocat per la distorsion des ondades deth materiau.
Atau, semblarie que quan i a un grop de particules de lutz que crotzen es atòms, bèri uns son chucadi e dempús lençats en dehòra un aute còp. Ei aguesta relacion que cambie es atòms en tot donar-los mès d’energia. E pr’açò venen atòms mès energics, mès inquiets.
Pendent era recerca scientifica arribèc un moment qu’era mesura dera durada deth temps quan açò passue venguec negatiu, çò ei un temps menor a zèro. Segon Daniela Angulo, ua cercaira d’aquera còla, açò solament se pòt compréner se imaginam diuèrsi coches en tot entrar laguens un tunèl. Enquiara dengun aurie jamès dit que se toti es coches entrauen en tunèl as 12.00 h i aurien coches que ne gessien as 11.59. Ara açò pòt cambiar.
Dos ans d’estudi
“Sonque volem díder que i a quicòm que viatjèt endarrèr en eth temps, çò didec Steinberg. Mès nosati non podem viatjar en temps”. Eth fenomèn solament pòt èster explicat damb era ajuda dera fisica quantica. Era lista de mesures deth temps d’aqueri coches que entren e géssen deth tunèl ei grana e damb durades possibles e non i a ua nòrma fixa. Qualcunes mesures, totun, son contràries ara intuicion ; e era relativitat especiau d’Einstein, demòre contrària.
Segontes era cercaira Sabine Hossenfelder, « Eth temps negatiu non a arren a veir damb eth passatge deth temps. Ei solament ua manèra de veir com es fotòns crotzen un mejan e com cambien es sues fases e pro ». Totun, Daniela Angulo e Aephraim Steinberg respondèren en tot díder qu’ara se pòt explixcar se perqué era lutz non viatge tostemp a ua velocitat constanta.
Er estudi daurís era pòrta a naus estudis de fenomèns quantics maugrat qu’es aplicacions posteriores non son encara coneishudes. Segontes es cercaires cau estudiar fòrça mès aqueth tipe de fenomèns quantics se òm non vol engahar eth public.
Era Redaccion
Fotografia principau: Becosky/CC.
