Lo 12 d’abrieu de 2018 dins sapiencia es estat publicat un article sonat « d’objectes massives astronomics jos l’eqüacion de Schrödinger ». Un article mai que mai descorrent estent que l’eqüacion de Schrödinger es estada mesa en plaça per lei fenomèns quantic que se debanon dins l’infiniment pichon e que quest article concerna l’infiniment grand.
En legissent me sieu sovengut que dins un atome d’idrogèn amé l’eqüacion de Schrödinger dos fisicians americans t’avion trobat una formula balhant lo nombre Pi. De segur lo nombre Pi es soventès fès present dins la fisica cade coùp monte li a deis ondas , deis angles adonc dei fonccions trigonometricas : sinus, cosinus tangent. L’atòm d’idrogèn es lo mai simple deis atomes es format d’un nogau qu’es un proton de carga positiva e d’un electron de carga negativa :
Lo proton : Massa de 1,672 x 10 ^-27Kg (Kilogramme)
Carga + 1,602 x 10 ^-19 (Coulomb)
L’Electron : Massa 9, 109 10^ -39 Kg
Carga – 1,602 10^ -19 C
01
L’ equilibre de l’atòm es de natura electrica es la famosa eqüacion dau fisician austrian Erwin Schrödinger (Viena 1887 – 1861) datada de 1926 qu’a permès d’estudiar l’spectròscopia e notament l’estructura de l’atòm d’idrogèn. E. Schrödinger a agut lo premi Nobel en 1933.
Una formula ja anciana
Dins l’annada 2015 au mès de novembre dos cercaires de l’universitat de Rochester (U.S.A.) Freidmann Tamar e Hagen Carl qu’eron d’estudiar leis nivèus energetics monte lei electrons ai un probabilitat de preséncia à l’entorn dau proton an descobèrt una formula que balha lo nombre PI.
Una formula ben coneiguda estent qu’era estada escricha li a fòrça temps per lo matematician Anglès John Wallis dins son libre ‘’ Arithmtica Infinitorum » publicat en 1655 a Oxford.
360 Ans d’escart e te vaqui pas qu’aqueles ficisians afogats de matematicas te trobon dins sei calculs una fòrça anciana formula.
Ai trobat l’article dei dos ficisians sonat « quantum mechanical derivation of the Wallis formula for Pi ».
Lei calculs non son fòrça complicats e donon exactament la formula de John Wallis per una valor limita d’una longor la vaqui sota sa forma numerica
2/PI = (1×3/2×2) x (3×5/4×2) x (5×7/6×2) x (7×9/8×2) x ……. Et fau persegir fins l’infini .
Es lo produch d’impars consecutius divisat per lo cairat dei nombres pars que son entre lei 2 impars.
Wallis aviá calculat la superfícia d’un quart de cercle amé deis integralas que despueis porton son nom.
Lei 2 cercaires son arribats a aquesta formula per l’estudi fin dei diferents nivèus energetics : s’explica estent que mai l’electron es aluenchat dau proton mai sa probalitat de presença es pròcha d’un cercle perfièch.
Tamar Friedman e Carl Hagen an dich « que la descobèrta dau sens fisic dau nombre PI indica l’existéncia de ligams entre lo monde abstrach dei matematicas e lo monde reau que se troba exprimit dins la sciénca fisica ».
Cronica matematica de Joan-Glaudi Babois *
Mesa en pagina de Rogier Gueit
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
