Panthera pardus orientali, tanplan coneguda amb lo nom de leopard d’Amur, es un felin carnivòr. A mai, es la sosespècia de leopard pus rara de la planeta e la qu’es en una situacion mai critica uèi lo jorn pr’amor que sonque demorarián aperaquí demest 25 e 34 especimèns a la natura e benlèu entre 100 e 200 en de pargues d’animals.
L’abitat natural d’aqueste felin s’espandissía dempuèi lo sud-èst rus fins al nòrd-èst chinés a mai de la peninsula coreana. Es un grand felin coma lo tigre siberian mas uèi ne demòran pas gaire especimèns liures e sonque a las montanhas de Sijote-Alin en Siberia.
Lo leopard d‘Amur a una forradura unica pr’amor que lo pèl es plan mai long que lo d’autras espècias e pòt èsser desparièr segon lo clima; pendent l’estiu fa aperaquí 2,5 cm de longor mas en ivèrn pòt arribar a far fins a 7 cm de longor. Val pas dire qu’aquò se debana per luchar contra lo fred. La color tanben es desparièra segon la sason, pendent l’estiu es mai iranja e daurat e a l’ivèrn es mai brun.
Las tacas escuras son màgers e son mai desseparadas que las d’autras sosespècias de leopard. Aquò es una trach tipic del genre. Los uèlhs pòdon èsser de color mai grisa o verda blava. Los mascles son màgers que las femèlas, que pesan entre 25 e 45 Kg. Un mascle, pasmens pòt far plan entre 60 e 75 kg.
Las mesuras mejanas d’aqueles felins son d’entre 107 e 135 centimètres de longor e una nautada d’entre 65 e 78 cm. La coa es plan longa e pòt far entre 75 e 110 cm. Las pautas son plan fòrtas e ajudan l’animal a marchar plan laguens lo bòsc mas tanben sus la nèu. A mai pòt sautar plan o encara córrer a una velocitat superiora als 55 km/h.
Un carnivòr solitari
Lo leopard d’Amur es un carnivòr solitari que sonque s’apròcha a d’autres especimèns quora es l’epòca de la reproduccion. Son d’abituda d’animals nuechencs pr’amor que preferisson caçar abans de la sortida del Sol o pendent las primièras oras de la nuèch. Es plan rar lo veire caçar pendent lo jorn.
La caça serà jamai amassa amb d’autres especimèns, franc de la caça de la femèla que pòt caçar amassa amb de leopards joves quand pòdon ja ajudar la maire a aquò far. La sieuna dièta son de volps, de singlars, de taissons, de conilhs e d’autres mamifèrs a mai d’aucèls coma lo faisan o lo pollambèrt.
Lo leopard d’Amur es tanben un carnivòr oportunista car pòt manjar plan de crancs de riu e tanben d’autres anfibians. Pòt tanplan manjar de carronha malgrat que l’animal siá glaçat o plan poirit.
D’un autre latz, es un animal poligam e pr’amor d’aquò lo mascle pòt trapar e daissar prenha mai d’una femèla. Puèi farà pas res per aquela o los pichons. L’epòca de la reproduccion se debana en aquesta espècia sovent entre los meses de genièr e febrièr, çò es quand es mai frech, e la gestacion pòt demorar demest 90 e 105 jorns. Quand es arribat lo moment, la femèla cercarà un bon amagatal per protegir los pichonèls d’autres predators.
Lo pes d’un leopard d’Amur recent nascut se situa entre 400 e 600 gr e pòdon far una longor d’aperaquí 15 cm a mai de la coa. Son cècs pendent la primièra setmana e sortisson pas de l’amagatal fins al primièr mes. E, malgrat que daissaràn la lach mairala dos meses aprés seràn amb sa maire pendent los dos primièrs ans de vida.
Un leopard d’Amur es pas sexualament madur fins als dos ans e mièg o 3 ans se es femèla. Lo mascle demòra un pau mai en èsser madur. E pòdon viure entre 10 e 15 ans. A l’actualitat son en grèu dangièr d’extincion car òm pensa que sonque ne demòran aperaquí 30 especimèns e pro a tota la planeta. Los darrièrs ans foguèt confirmat qu’aquela chifra seriá un pauc pus nauta uèi lo jorn car poiriá èsser d’entre 40 e 50 especimèns liures dins la natura. E aquò mercés a la nauta proteccion de l’espècia mas tanben a divèrses programas de noiriment e reproduccion.
Totes los especimèns de leopard d‘Amur son siberians mas òm sospecha que i a encara un grop de leopards d’Amur entre ambedoas Corèas e encara un autre a l’airal de Kaema e de Baekdusan, en Corèa del nòrd. En mai d’aquò i aurián aperaquí entre 100 e 200 leopards d’Amur en divèrses pargues zoologics europèus e americans que tanben son part de divèrses programas d’ajuda a l’espècia.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
