La mostarda blanca es una planta de la familha de las Crucifèras: tanben es coneguda coma Brassica alba, Brassica hirta o encara mostarda jauna. Es plan cultivada a totes los continents de la planeta pr’amor de la sieuna grana. Çà que là, la sieuna origina geografica seriá la region mediterranèa. La siá flor es jauna e produsison un tipe de gainas amb de pèls ont i a la grana, aperaquí 6 granas en caduna. Òm culhís la grana abans que siá madura. La grana d’aquesta mostarda es redonda e plan dura e fa aperaquí 2mm de diamètre. La sieuna color pòt èsser bruna clara o encara jauna.
La mostarda blanca pòt arribar plan als 75 cm de nautor. Las siás fuèlhas fan entre 5 e 15 cm de longor e entre 2 e 6 cm d’amplor. La flor fa 10 mm de diamètre e son de color jaune e lo pecol pòt arribar plan als 14 mm de longor. Los petals pòdon arribar als 12 mm de longor e an entre 1 e 4 granas dins cada cambra de color bruna.
D’usatge gastronomic
L’usatge medicinal de la mostarda blanca es plan vielh. Ja ne parlavan al Capitulare de villis vel curtis imperii, una òrdre de Caslesmanhe per demanar que foguèsse plantada pertot a mai d’autras plantas. D’efièch pòt èsser utilizada per balhar mai de gost a la noiridura e tanben per far de salsas. Amb la mostarda blanca òm premanís la mostarda generica: un còp la grana ven polsa pòt èsser barrejada amb d’autres ingrediènts fins a aver una sòrta de pasta que pòt ja èsser usada aital, çò que seriá la mostarda originala o tanben pòt venir aprés la basa d’autras salsas, dont la mostarda industriala.
A mai del sieu usatge gastronomic, la mostarda blanca tanben es balhada a l’elevatge coma noiridura. Tanben es plantada per atreire de nitrats, aquò vòl dire qu’òm planta de mostarda los ans que planta pas res per arrestar la pèrda de nitrats al sòl. Aprés plantar de cereals, cal la culhir abans de l’arribada de la grana per empachar la sieuna reproduccion sens contraròtle. Pasmens, quand òm planta de còlza es considerada tanplan una marrida èrba.
La grana de la mostarda blanca es plan rica en lipids (35%) e tanben a de sinalbina, un tioglicoside responsable del gost picant de la meteissa. Amb la most
arda blanca òm tanben fa d’òlis industrials e per la gastronomia. D’efièch de la mostarda blanca òm a un òli essencial mai suau que lo produsit per la mostada nera e aquò ajuda a balhar un gost plan mai suau.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
