LO TON QU’EI MIAÇAT DE DESAPARÉISHER LÈU

Christian Andreu
0
Lo cambiament climatic que miaça de deishar lo Pacific shens ua de las soas ressorsas mei preciosas: lo ton. Pr’amor que la  reduccion de l’estòc deu ton en la region poiré redusir drasticament lo revienut de nacions insularas deu Pacific, que dependen hèra de la pesca. Lo Fons Verd deu Climat anonciè que catòrze nacions […]

REÜNION DEL PROJÈCTE “VILAS ABANDONADAS” A PERPINHAN

Christian Andreu
0
La Catalonha voida. Aquela es la tòca del projècte “Vilas Abandonadas. Un eiretatge universal per la coneissença e desvolopament del territòri.”, organizat per l’Institut Ramon Muntaner, l’Universitat Autonòma de Barcelona e la Coordinatritz de Centres de Lenga Catalana. Una radiografia d’aquela realitat, vilas que per divèrsas causas son estadas abandonadas. Los nuclèus demografics analisats son […]

ERA DILATACION QUANTICA DETH TEMPS EXISTÍS

Christian Andreu
0
Segontes una nau estudi hèt per cercaires estatunitencs, era dilatacion quantica deth temps qu’ei reuau. Enquiara e en çò dera fisica classica, eth temps qu’ei diferent segontes se er objècte ei en movement o non. E qué han dit es cercaires estatsunitencs entà afirmar ara qu’eth temps se pòt dilatar ? Es cercaires qu’an açò dit […]

ER ESTAT ESPANHÒL NON VÒU ES ÒRQUES E DAUFINS OCCITANS

Christian Andreu
0
Quan era naua lei der estat francés sus era proteccion d’animaus marins arribèc en 2021 diuèrsi parcs marins d’Occitània causiguèren enviar es sues òrques e daufins a d’auti parcs marins der estrangèr. Totun, bèth un país, com er estat espanhòu, tanben a ua lei semblable, e donques non vò recébre cap d’aguesti especimèns pr’amor de […]

LA DESCOBÈRTA DE L’ÒME DE TAUNG (1925)

Christian Andreu
0
Lo Mainatge de Taung es lo crani fossil d’un jove Australopithecus africanus descobèrt en 1924, quand de minaires de la Northern Lime Company trabalhavan a Taung, en Africa del Sud. L’espècia foguèt descricha e classificada dins la revista Nature en 1925, per Raimond Dart, fa 100 ans. Uèi, lo crani es a l’Universitat de Witwatersrand […]

1, 2, 3… A VOLAR !

Christian Andreu
0
Las ratapenadas que representan quasi un quatau de totas las espècias mamifèras. Qu’ei lo grop mamifèr màger aprés los roganhaires. Uei i a dinc a 960 espècias diferentas de ratapenadas au monde. Lo sol lòc on n’i a pas qu’ei a las regions hredas. Ua caracteristica d’aqueths mamifèrs qu’ei que pòden volar. Que i a […]

ETH NAU DICCIONARI OCCITAN ARANÉS EN LINHA DER IEA – AALO. ENTREVISTA DAMB MIQUÈL SEGALÀS MIR

Christian Andreu
0
Entrevista damb Miquèl Segalàs Mir, president dera Seccion Aranesa der IEA-AALO (INSTITUT D’ESTUDIS ARANESI – ACADÈMIA ARANESA DERA LENGUA OCCITANA), Professor de lengua occitana en Institut d’Aran, en Vielha, pendent 30 ans e professor des nivèus B2 e C1 d’occitan-aranés encara aué. Coma professor der Institut d’Aran calerie destacar era creacion de tot tipe de […]

MAMIFÈRS LENTS, HÈRA LENTS

Christian Andreu
0
Se volem parlar d’animaus lents a la planeta dilhèu que cau parlar deu grop format per mamifèrs insectivòrs, com los pangolins, o los tatós, mes tanben que cau parlar deus ors hromiguèrs e los peresós o ais, dab caracteristicas comunas, dont longas harpas e petitas dents, tant petitas que quasi son pas dents. Aqueth grop […]

ERA ENERGIA ESCURA, QU’EVOLUCIONE

Christian Andreu
0
Un nau estudi scientific afirma qu’era energia escura evolucione. Segontes aguest estudi, que prepause un nau modèl der Univèrs, eth 95 % der Univèrs serie compausat de matèria escura (enquia un 25%) e tanben d’energia escura  (enquia un 75%). Enquiara se pensaue qu’era energia escura ère era causa der espandiment der Univèrs, mès segontes aguest […]