Groenlàndia patís uèi lo jorn una fonda de glaç qu’es fins a 7 còps pièger que durant la dècada de 1990. Segon aquest scenari environamental presentat aquesta setmana al COP25 de Madrid (la Conferéncia de l’ÒNU sul Cambiament Climatic) en l’an 2100 ja i auriá mai de 40 milions de personas pus que patirián d’inondacions. Las donadas foguèron confirmadas a travèrs d’un nòu estudi scientific internacional qu’aguèt l’ajuda de l’ESA e la NASA.
Aital, una còla de 96 cercaires polars de mai de 50 organizacions poguèren crear l’imatge mai perfiècha fins ara jamai facha de la fonda de glaç que la patís Groenlàndia. L’estudi analizèt d’autres estudis anteriors (fins a 26) realizats tanben sus la fonda de glaç d’aquela region faches entre los ans 1992 e 2018. A mai, foguèren usadas de donadas de satellit de pus d’11 missions scientificas diferentas. L’estudi foguèt presentat aquesta quita setmana al COP25 e tanben publicat al numeric Nature.
Segon aquò, Groenlàndia auriá perdut ja mai de 3,8 trillions de tònas de glaç des de l’an 1992 e aquò auriá entraïnat una creisença de mai de 10,6 milimètres del nivèl de la mar a la planeta. E la fonda de glaç seriá ara de 254 bilions de tònas cada an en luòc dels 33 bilions de la decada de 1990, açò es fins a 7 còps pus. L’estudi foguèt dirigit per Andrew Shepherd, de l’Universitat de Leeds, e aguèt l’ajuda scientifica de l’Agéncia Espaciala Europèa (ESA) e estatsunitenca (NASA).
Una fonda de glaç mai veloç
En 2013 la Conferéncia de l’ÒNU sul Cambiament Climatic confirmèt que lo nivèl de la mar pojariá dins a 60 cm en 2100 e que mai de 360 milions de personas ne patirián las consequéncias. Mas ara, l’scenari es pièger, car lo nivèl de la mar montariá fins a 7 centimètres mai. “Per cada centimètre mai del nivèl de la mar sièis milions de personas o patiràn. La fonda de glaç actuala de Groenlàndia, çò diguèt Shepherd, serà patit per mai de 100 milions de personas abans la fin del sègle, sustot en d’airals de còsta”.
En mai d’aquò, la fonda de glaç dels glacièrs èra ja de 335 bilions de tònas en 2011 (fins a dètz còps mai qu’en 1990). E maugrat que lo nivèl èra tombat a 238 bilions de tònas des d’aquel an l’estudi inclutz pas l’annada 2019, que poiriá far montar aquelas chifras. En mai d’aquò lo cercaire islandés Gudfinna Adalgeirsdottir, un glaciològ de l’Universitat d’Islàndia, apondèt que “ los nivèls de fonda de glaç que patís uèi lo jorn Islàndia son parièrs e amb d’un estiu tras que caud seriá pas rar confirmar que la fonda de glaç ongan foguèt màger. Per ansin, se poirián esperar de chifras similaras a las de Groenlàndia en Islàndia tanben en 2019”.
La Redaccion
