Non se pòt díder mès qu’eth cambiament climatic non ei nau e que ja n’auem auut d’autes. D’autes hè milèrs d’annades, dilhèu, mès non pendent es darrèrs 2.000 annades. Ara siguec coneishut qu’eth madeish cambiament climatic serie çò que provoquèc era definicion de naues termieres en Euròpa. Atau ; Soïssa e Itàlia cambièren ara es sues termières pr’amor deth desgèu actuau des glacièrs.
Non tota era termièra, açò qu’ei segur, mès ua part importanta des termières que i a entre aguest país dera Union Europèa e Soïssa cambièren non hè guaire pr’amor deth desgèu des glacièrs, provocat dirèctaments peth cambiament climatic.
Eth principau airau que cambie ei ath torn deth monte Matterhorn, ua des montanhes mès nautes deth continent e qu’ei tanben fòrça pròp d’un des resorts d’ski mès populars d’aquera region europèa. Enquiara fòrça airaus èren totauments caperadi damb nhèu mès eth desgèu provoquèc problèmes ena zòna e, fin finau, es dos estats acordèren determinar naues termières entre ambdús estats entà non n’auer mès.
Un acòrd internacionau
Atau, Soïssa siguec eth prumèr des dus païsi que cambièc es sues frontières e que, dempús, ac validèc de manèra legau. Itàlia signèc tanben er acòrdi mès era validacion legau demorarà encara quauqui dies. Er acòrd entre ambdús païsi, totun, siguec signat de manèra oficiau en mai dera annada 2023.
Soïssa auie perdut eth 4% del volum des sòns glacièrs en 2023, era major pèrta dempús eth desgèu de 2022 (6%). Segontes es cercaires, açò ei atau pr’amor de mès nautes temperatures pendent es estius a mès de mens nhèu pendent er ivèrn. E tanben avisen qu’açò ei sonque eth començament. E auer naues frontières sonque pòt ajudar es interessi economics des dus païsi. Er acòrd serà publicat de manèra oficiau lèu.
Era Redaccion
Fotografia principau : Alex.Ch/CC
