Es datacions mes ancianes de pintures realizades per umans –homo sapiens sapiens – en tutes europèes son, aué, es dera tuta d’Altxerri B, qu’an ua edat de 39.000 ans. Aguesta tuta ei plaçada ena província basca de Guipuscoa e serie donques era tuta damb pintures mes ancianes de tot eth continent, segontes çò que publica eth Journal of Human Evolution.
Era equipa d’arqueològs qu’a realizat er estudi aparten as universitats de Cantabria, de Burgos (estat espanhòu) e de Tolosa de Languedòc (Occitània) e en aguest jornau expliquen coma an podut aver era edat cronologica d’aguestes pintures, qu’an entre d’autes animaus, ua vop, un ors, quate peishi, cinc shivaus, sièis crabes, set rangièrs e enquia 68 bisonti.
Er estudi arreconeish que non an podut aver directaments era edat des pintures dera paret dera arroca pr’amor qu’es pintures avien estat realizades damb pigments que non èren organics. Pr’aquerò an trapat era edat d’uns ossi que i avie ath pè des pintures. Ath delà d’açò, tanben agueren era edat d’autes mostres deth context. Era analisi confirmèc qu’aguestes pintures èren es mès ancianes d’Euròpa tota, damb ua edat de prèp de -39.000 ans.
Divèrsi estudis e analisis geologics hèts en d’autes tutes preïstoriques confirmen tanben qu’er estil ei semblant ath d’autes cauves dera epòca. Aguestes tanben an agut d’èster analizades damb era madeisha tecnica. E era confirmacion d’ua universitat coma era de Tolosa da credibilitat ara analisi hèta.
Ues pintures descubèrtes en 1962
Es pintures d’Altxerri donques son ues pintures que sigueren descubèrtes en 1962 e qu’apertien ath periòde aperat magdalenian. Eth hèt que i age pintures damb animaus tant variadi coma bisonti, crabes, shivaus e peishi a hèt d’aguesta tuta basca era sua inclusion – amassa damb d’autes tutes paleolitiques der airau cantabric – en eth Listat de Patrimoni Mondiau dera Unesco.
E se segontes ues hònts es bascs son o non eth pòble mès ancian d’Euròpa, adara sabem qu’ua causa quiòc que son: son eth pòble damb es pintures paleolitiques mes ancianes de tot eth continent europèu. Aquerò qu’ei segur.
Christian Andreu
