La glèisa catolica, en admetent la veritat de l’evolucion darwinista, a onestament mostrat son onestetat e son umilitat, maugrat totas las atacas de sos enemics. Aquesta onestetat e umilitat de la glèisa es respectada pel grand evolucionista Stephen Jay Gould dins son libre Pèiras dels atges (Rocks of Ages). Egalament onèst es estat lo Dalai Lama, que ditz dins son The Universe in A Single Atom que se lo bodisme siá demostrat coma marrit per la sciéncia, es lo bodisme que deu s’examinar.
Gould parla dins Pèiras dels atges suls territòris dels expèrts pas intrusius, l’un sus l’autre. (Non-overlapping magisteria). Cadun deu respectar l’autre. Cadun deu reconeisser sas frontièras.
Incapables d’aquò son los creacionistas. (Parli dels creacionistas militants e proselitistas). D’afòns repugnants pel fach que los umans son d’ominids, membres de la meteissa familha coma los chimpanzés, los bonobos, los orangutans, los umans e los gorillas, e atal d’una soleta familha ensems amb totes los animals, los creacionistas d’uèi (al sègle XXI!) son pas eles de l’epòca pre-darwinista. Eles avián l’escusa de l’istòria. Non. Lo creacionisme modèrn es una perversitat; l’arrogància e lo mesprés tot simplement.
Es pas totun just de condamnar las gents al “tresen-mond”, qu’an aguda ni l’oportunitat nimai lo temps de s’entretenir amb la sciéncia modèrna. En emplegant lo mot “creacionista” parli d’aqueles que demoran al mond industrial e an de nauta tecnologia que refusan l’egalitat animala e se mascan darrièra las mitologias defuntas o (e sobretot) novelament inventadas sens de rason.
Egalament, abans de condamnar totes los creacionistas, cal rebrembar que lo capitalisme es un sistèma de paur e d’alienacion, ont plan de mond a besonh de se solatjar per mejan de mites dins una societat sovent crudela e esfraianta. Son los «gurus» anti-darwinista que cal desmascar, qu’esplechan la vulnerabilitat e los espèrs dels maluroses mal educats e deprimits.
De creacionistas e de conspiracistas populars an plan en comun
Cada grop a sos «gurus». Cal admetre que los motius d’aqueles en popularisant los mites anti-darwinista m’estonan. Los compreni ges. De nòstres jorns emplegan sobretot lo malhum – utís particularament convenable al grand mond «semi-letrat» e mal educat. Entre aquelas gents los mai atjats son generalament crestians fondamentalistas, e los mai joves «creacionistas seculars» (fenomen modèrn).
Entre los creacionistas “seculars” son trobats los aficionats de “la teoria” conspiracionista, que refusan tot saber recebut: evolucion, gravitat, heliocentrisme, paleontologia, astronomia, eca. Dison que tot es una granda conspiracion e que tota educacion es un «mensonge perpetrat per los francmaçons e los Jusieus».
Aqui son sovent atirats los creacionistas crestians, car los dos grops se constituïsson ambedós de las gents fòrt susceptibles. Ajustar abans la fiertat de l’ignorància que dire «Tot es mensonge» o que d’admetre que l’om es pauc capable de comprene. (Coma a dich lo marques de Sade: «Lo fòl preferís parlar; lo filosòf escotar»).
Ont los fondamentalistas son onestament creacionistas crestians, los creacionistas-conspiracistas “seculars” esitan de se proclamar fideus d’una religion. Son pasmens egalament, ferotjament mesme, proselitista militants. Per eles es lo “sci-fi”, l’obsession distopicas e los films distopics. Adolescents? Malurosament, sovent non – mas las gents atjadas 30-50 ans mesme! Om pensa … adolescéncia perpetuala … esfraianta.
Esfraiant, car i a los medias visuals, los “documentaris”, sian de T.V. mas pusleu de malhum, que presentan aquels mites al nom de l’istòria vertadièra! Los mai repugnants exemples se mocan de l’evolucion per mejan de se mocar dels ominids non umans.
Per finir, cal admetre enfin que la màger part, tanben, dels evolucionistas an pas encar a acceptat Darwin dins son totalitat. Imaginon un “escalièr de progrés” ont l’ome rèsta encara lo rei. Atal, aqueles son egalament anthropocentristes coma los creacionistas.
E puèi, pas oblidar lo social-darwinisme, corrupcion, perversion, borgesia – ont lo brave Darwin es esplechat dins lo servici del capitalisme ferotge e l’opression dels paures pels rics. Aquel aluènha los onests que, sens d’educacion, embrasan, de preferéncia, los mites creacionistas.
Anthony Walker*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
