CHINA CREE UA ESTÈLA ARTIFICIAU MÈS POTENT QU’ETH SOLEI

Ei ua passa de gigant ena recèrca scientifica entà trapar hònts alternatiues d’energia. E siguec hèt en Institut de Sciéncia Fisica de Hefei, en China. Ua còla de cercaires poguec crear ua estèla artificiau pendent mès de 100 segondes enquia tres viatges mès cauda qu’eth Solei. Era experimentacion siguec considerada susprenenta pr’amor qu’era estèla artificiau arribèc a 49.999 milions de grads , mès solament pendent pòc temps.

Era creacion d’aguesta estèla artificiau ei laguens dera Experimentacion Tokamak (der Èst) e pòt èster considerat un aute esfòrç entà desvolopar hònts alternatiues d’energia damb reactors de fusion nuclear. Era tòca finau serie cambiar lèu eth sistèma d’energia fossil qu’auem aué entà un aute mès ecologic.

Eth projècte Tokamak ei un projècte scientific que còste enquia 300 milions de yuans (aperaquí 37 milions d’euros) e era sua tòca iniciau ei poder crear energia artificiau de hònts alternatiues en tot utilizar maquines scientifiques damb tecnologia actuau.

Era fusion nuclear ei un tipe de fusion que trebalhe en tot amassar dus tipes de gas d’idrogèn, çò ei eth deutèri mès tanben eth triti e los hèr arribar as 100 milions de grads Celsius. Atau se pòt auer energia pr’amor deth plasma que se cree. Ei ua tecnologia qu’es scientifics ja ensagèren de hèr a foncionar des de es anades 1940 entà poder crear ua hònt alternatiua d’energia milhor qu’era utilizada aué entath futur.

Ua energia mès ecologica

Era energia que pòt gésser dera fusion nuclear ei un tipe d’energia que diuèrsi scientifics ja an confirmat que serie fòrça milhor qu’era utilizada actuauments per diuèrses arrasons. Entre aguestes i aurie qu’un Kg d’aguesta naua energia serie com auer 100 Kg d’energia fossila, segontes eth Centre de Fusion d’Energia Culham. Era creacion d’aguesta estèla artificiau se demorèc exactaments pendent 102 segondes e arribèc as 49.999 milions de grads Celsius, çò ei enquia 8600 viatges era temperatura deth nuclèu dera planeta Tèrra.

“Quan parlam de fisica e engenheria tecnologica, aguest projècte e es sues resultes enquia aué son vertadères passes entath futur dera energia mondiau, çò confirmèc Wan Yuanxi, cap d’aguest projècte”. E non podem desbrembar qu’ei un projècte creat pes scientifics sovietics Igor Tamm e Andrei Sakharov pendent es annades 1950.

Entà auer aguest tipe d’energia que cau auer plasma laguens d’un contenedor. Entà crear aguest plasma que cau auer un tipe de cambra magnetica especiau, especificaments ua cambra metallica massiua damb forma de cercle. Eth principi segon eth quau se pòt arribar a crear aguest tipe d’energia ei un pòc malaisit: ei utilizada fusion magnetica – ua des dus arrames dera teoria dera fusion nucleara – entà crear diuèrsi camps magnetics. Atau se pòt crear energia pr’amor que s’utilize era conductivitat electrica naturau deth plasma.

Ei ua teoria que podec èster demostrada damb diuèrses experimentacions ja pendent eth passat. Totun, non auien creat cap nuclèu damb aguesta temperatura enquia aué. Maugrat tot açò i a diuèrsi problèmes: eth mès important ei que solament se pòt arribar ad aguestes temperatures pendent pògues minutes.

Pr’açò ara era comunautat scientifica vò contunhar era recerca d’aguest tipe d’energia mès pendent mès temps. Solament atau poirie arribar a èster ua hònt alternatiua d’energia entara planeta.

Era Redaccion

Aguest article ei publicat gràcies a un acòrdi de cooperacion damb www.aranes.club, era pagina web entà apréner aranés de forma gratuita