Après gaireben un sègle dempuèi lo darrièr còp qu’un cercaire poguèt deschifar una lenga antica, l’arqueològ francés François Desset a enfin deschifrat l’escritura elamita lineara. Aquò fa d’aqueste deschifratge un eveniment istoric car aquela escritura foguèt utilizada fa 4400 ans e sa version pus anciana, lo protoelamita, fariá d’aquela escritura una de las mai ancianas de la planeta, al costat de l’escritura protocuneïforma e dels ieroglifes egipcians.
La descobèrta poiriá èsser considerada coma istorica, d’efièch, pr’amor que fasiá fòrça decennis que cap cercaire aviá pas deschifrat una escritura tant anciana. François Desset es un arqueològ francés del Laboratòri Archéorient de Lion qu’anoncièt sa descobèrta lo mes passat. Aquela lenga del linear, l’elamita, foguèt escricha en Iran fa mai de 4400 ans pels elamitas, un pòble que demorava en aquela region a l’epòca.
D’efièch, lo mond arqueologic entièr assajava dempuèi mai de comprene lo sens d’aquela escritura utilizada en l’ancian reialme d’Elam dempuèi aperaquí l’an 3300 e fins a aperaquí l’an 1900 abans lo Crist. La comunautat arqueologica, doncas, a enviat de messatges de felicitacions a Desset a Teheran, la vila ont Desset trabalha a l’ora d’ara.
Una escritura pas nòva
“Es una escritura que foguèt descobèrta en 1901 dins la vila de Susa, e fasiá gaireben 120 ans que se trabalhava per la deschifrar, çò diguèt Desset. Per ansin, avèm pogut deschifrar l’escritura elamita lineara, un sistèma parallèl a l’escritura coneguda coma protocuneïforma e escrich a la meteissa epòca dins l’airal iraquian. Tanben avèm descobèrt que i aguèt pas de maire d’aquelas doas escrituras contemporanèas: son doas escrituras sòrres que foguèron escrichas a la meteissa epòca en de regions diferentas”.
D’autre caire, la forma pus modèrna d’aquel tipe d’escritura, çò es l’elamita linear, es un tipe d’escritura fonetica qu’evolucionèt long del temps. S’al començament i aguèt unes 300 signes fonetics per l’escriure, la dicha escritura protoelamita, a la fin del periòde que foguèt escricha ne demoravan sonque aperaquí 80 signes.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion