La descobèrta d’òsses de mamot de fa 45 000 ans poiriá far cambiar la preïstòria de tota la region asiatica e, benlèu, tanben l’americana. Aital, la confirmacion qu’aqueste mamot seriá estat matat per d’umans, plaça la preséncia umana en Artic 10 000 ans abans. E situa la possibilitat que l’òme dintrèsse sus lo continent nòrd-american fòrça abans, mas, e aquò es lo fach estonant, un estudi publicat dins la revista Science non pòt determinar se l’òme qu’auciguèt aqueste mamot foguèsse Homo sapiens sapiens o Homo sapiens neandertalensis.
Segon aquò, “los òmes qu’aurián matat aqueste mamot trobat fa gaire en Artic siberian perseguissián l’animal pr’amor qu’avián de besonh de la pèl, de la carn e dels òsses del mamot – çò diguèt Vladimir Pitulko, de l’Acadèmia de las Sciéncias Russa-. E ara ja se pòt confirmar que l’òme ja aviá colonizat l’Artic siberian central de la region de la baia de Ienissèi fa 50 000 ans. L’òme cacèt lo mamot de fòrça prèp”.
Cercavan de far de lesions mortalas
La còla qu’a analizat los òsses del mamot an pogut determinar que los caçaires ja l’avián nafrat amb de lanças abans de l’aucir. Volián causar de lesions mortalas dins las artèrias mai grandas de l’animal, mas sospièchan qu’aguèron d’esperar longtemps abans la mòrt del mamot. Alavetz lo mangèron entièr, e mai la lenga.
Amb aquesta descobèrta, d’autres paleontològs an trobat de rèstas de mamot, bisont, rinocèros, cèrvi roge, cèrvi e tanben lop. “Manjavan tot çò que podián, çò diguèt Pitulko. Lo lòp foguèt tuat pr’amor que lo caçaire se deviá defendre o pr’amor qu’anava après la noiridura del caçaire e per tant èra dangierós”.
En mai d’aquò, la sciéncia a pogut descriure l’environament siberian de l’epòca. Èran de prats longs e dobèrts amb pauca vegetacion mas fòrça erbivòrs. Las temperaturas èran semblablas a las que i a uèi lo jorn mas l’estiu èra mai caud.
Totun, Leonid Vishyatsky, de l’Institut d’Istòria de la Cultura Materiala russa non a pogut determinar s’aquestes òmes èran òmes modèrnes. Neandertal viviá tanben en aquela epòca e caçava de grand mamifèrs. Poirián èsser estats eles los primièrs a intrar en America ?
“Divèrses estudis mòstran que los asiatics de l’èst e los natius americans an fins a un 20% d’ADN neandertal amb eles, çò diguèt Vishyatsky. Cal ara determinar qui èran aquestes caçaires de l’Artic e s’arribèron tanben o non en America”. Aital, lo primièr uman que seriá arribat en Artic seriá estat neandertal e pas sapiens sapiens.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet , lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.