Maugrat la vision degenerada dels neandertalians que nosautres coma espècia (etnocentrista) avèm d’autras espècias d’ominins plan pròchas – coma los neandertalians e los denisovans) la sciéncia es utila pr’amor qu’ajuda finir aquela vision. Aital, se pendent los darrièrs 170 ans avèm pensat que los neandertalians èran d’èssers prèps de las bèstias e plan primitius, ara un nòu estudi poiriá cambiar definitivament aquel vejaire: Homo neandertalensis marchava drech e plan drech, coma nosautres.
Aquel estudi formariá part d’una pichona revolucion – que Sapiéncia a volgut totjorn confirmar – sus lo vejaire qu’avèm dels neandertalians. Cal ara, pr’amor de nòus estudis, considerar que l’esqueleta trapada al vilatge lemosin de La Chapela daus Sents, en Occitània, foguèt estudiada de manièra marrida. Neandertal foguèt pas jamai cap èsser primitiu nimai cap bèstia. L’esqueleta de l’ancian trobat en La Chapela daus Sents foguèt lo d’un òme plan malaut e doncas caliá estudiar tornamai cossí marchava Neandertal.
De cercaires de l’universitat soïssa de Zuric an fach una reconstruccion virtuala en 3D del maluc e l’esquina neandertaliana d’aquela esqueleta trobada en La Chapela daus Sents. La resulta foguèt estonanta: los neandertalians marchavan drechs a plan drechs, cossí o fasèm los umans modèrns.
Alavetz, se marchar drech es una caracteristica tipica de la nòstra espècia e encara mai d’autras espècias del genre Homo, perqué Neandertal seriá estat desparièr ? Per ansin, divèrsas analisis de vertebras neandertalianas atanben aguèron coma resulta que l’esquina dels neandertalians èra totalament formada coma la nòstra.
“L’analisi qu’avèm fach de l’esqueleta neandertaliana de la Chapela daus Sents confirma que l’anatomia d’aquela espècia èra coma la nòstra. E que marchava drech, çò diguèt Martin Haeuler, de l’Institut de Medecina Evolutiva de Zurich. Lo còl e la region lombara tanplan èran coma lo dels umans anatomicament modèrns”.
D’osses parièrs
Segon la còla de cercaires que faguèt aquel estudi, foguèt descobèrt que l’os sacre èra situat coma en d’umans modèrns. En mai d’aquò tanben descobriguèron que la curvatura de la region lumbara atanben èra parièra al de la nostra espècia e un còp amassèron las vertebras cervicalas e lombaras veguèron que la curvatura de l’esquina encara èra mai prigonda que en la nostra espècia.
Segon Haeusler e lòrs collègas aquò foguèt una resulta e una conclusion claras: los neandertalians marchavan totalament drechs coma o fa la nòstra espècia Homo sapiens sapiens. A mai, tanben poguèren confirmar per la posicion del maluc que patissiá cap sòrta d’estranci muscular quora marchava. E aquò fasiá d’aquela espècia una parièra a la nòstra.
“Çò qu’avèm trapat a d’autres supòrts coma son d’autres analisis d’esqueletas neandertalianas qu’avián encara pro osses del maluc e pro vertebras per poder o confirmar, çò confirmèt Haeusler. Segon aquò se pòt pas dire que i a cap d’evidéncia per afirmar que los neandertalians foguèron una espècia anatomicament desparièra de la nostra quora marchavam. Se volèm trapar de diferéncias biologicas o psicologicas cal cercar mai dins lo passat del Pleistocèn pr’amor qu’en çò que tòca a la marcha los neandertalians foguèron parièrs a nosautres. Marchavan drechs”.
L’estudi, que foguèt publicat al numeric Proceedings of the National Academy of Sciences es segon qualqu’unes revolucionari pr’amor qu’ajudarà cambiar lo vejaire que fòrça de nosautres avèm agut totjorn d’aquela espècia. Caçava plan e luenh de las prèdas, pintrava las baumas e marchava drech. Fin finala, qu’èra una espècia plan umana. Parièra a nosautres en fòrça espèctes.
Un article de Christian Andreu*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
