L’ÒME E LO CLIMA
La majoritat de cercaires d’uèi lo jorn pensa que lo cambiament climatic es çò que provoquèt de grands cambiaments en nòstra espècia en Africa. Pasmens, ara òm assaja de comprene cossí se desvolopèron aqueles cambiaments de clima e cossí provoquèron de mutacions en l’evolucion dels ancians ominins.
De soslinhar que los periòdes glaciars foguèron clau en l’evolucion umana pendent lo darrièr milion d’ans. Un nòu vejaire comença a s’espandir dins la comunautat scientifica: foguèron aqueles cambiaments climatics çò qu’entraïnèt de cambiaments genetics prigonds dins nòstra espècia dont la sortida del continent african e la conquista del vielh mond ?
Segon de cercaires coma Kaboth-Bahr, de fenomèns climatics coma El Niño o semblables a aquel aurián provocat la majoritat de cambiaments climatics prigonds en Africa e pr’açò caliá tonar a analizar l’evolucion umana coma un procés plan restacat amb los principals evenements climatics que patiguèt aquel continent.
Kaboth-Bahr e una còla de cercaires analizèron 11 archius climatics de tota Africa que situavan plan climatologicament las darrièras 620.000 annadas d’aquel continent. La tòca èra d’aver una imatge singulara de quora e ont i aguèron de condicions umidas o secas al vielh mond. E demorèron estonats quand descobriguèron que i aguèt totjorn un equilibri entre l’èst e l’oèst african plan semblable a de fenomèns coma El Niño, que produsís mai o mens de pluèja uèi en Africa.
L’efièch del clima
Segon los cientifics aquò foguèt la resulta de l’efièch provocat per l’Ocean Pacific tropical, que provocava al còp diferents climas en diferents luòcs. Centenars de donadas demostran que i aguèt de regions mai umidas o mai secas totjorn e qu’aquelas patiguèron un movement geografic entre l’oèst e l’èst african cada 100.000 ans. E amb cada cambiament climatic tanben cambièt la fauna e la flora de la region estudiada.
“La diferéncia entre periòdes secs e umids foguèt çò que provoquèt una evolucion en la flora mas tanben en los mamifèrs orientals e occidentals, çò diguèt Dr. Kaboth-Bahr. “E pr’açò òm pòt tanben arribar a pensar que lo clima foguèt una condicion clau a l’ora d’evolucionar”. Pasmens, los cercaires tanben volguèron remembrar que lo clima foguèt pas lo solet factor qu’entraïnèt de cambiaments genetics prigonds en nòstra espècia. Mas que lo clima foguèt plan important dins l’evolucion umana.
“Segon Eleanor Scerri, de l’Institut Max Planck alemand i a plusors espècias de mamifèrs amb una distribucion parièra al clima del luòc e qu’evolucionèron segon lo clima foguèt sec o umid en Africa occidentala o orientala. E pr’açò podèm pensar que los nòstres ancessors umans tanben se desseparèron en de regions segon lo clima. Car la nòva mapa del clima passat african suggerís que i aguèt d’airals amb de pluèja e de luòcs sense pluèja mas entremièg i aguèt tanben d’airals critics amb de paluns o de bòsques qu’ajudèron los mamifèrs a subreviure plan.
“Pels cercaires doncas aqueles airals de transicion foguèron plan importants pels primièrs umans modèrns car o foguèron per totas las espècias mamifèras africanas. E aquò tanben entraïna la conclusion qu’Africa foguèt un continent clau per la nòstra evolucion pr’amor que i a de senhals arqueologics ominins pertot en aquel continent. E, doncas l’umanitat patiguèt de periòdes de creissença o declin segon l’epòca e lo clima local. De regions ecologicas umidas aurián entraïnat la supervivéncia mai segura de nòstra espècia malgrat que tanben i aguèron d’escandilhaments locals importants, tanben pr’amor del clima.
“Aquò fa repensar cossí avèm nascut, crescut e mòrt coma espècia segon lo luòc e lo clima, çò apondèt Kaboth Bahr. E, malgrat qu’aquò vòl pas dire que lo clima es lo solet factor que pòt provocar la nòstra extincion, lo clima e los cambiaments climatics son pro importants per provocar de cambiaments en la demografia umana primièr e de ambiaments genetics prigonds aprés. L’istòria de l’evolucion umana es plena d’exemples d’aquò”.
La Redaccion
