Home DIVÈRSES L’INSÈCTE LO PUS DANGIRÓS DEL MOND
L’INSÈCTE LO PUS DANGIRÓS DEL MOND
0

L’INSÈCTE LO PUS DANGIRÓS DEL MOND

0

Dins lo Mond i a un pichonèl insècte que provòca la mòrt de mai de 725 000 umans de biais annadièr. Es l’animal pus dangeirós de la planeta en causa d’aquela chifra (la pus nauta de totas las mòrts provocadas per d’animals salvatges). E s’òm pensa que parlam de la làmia blanca o encara d’autres grands animals coneguts pel cinèma, sonque i aguèt 11 mòrts en 2021 de l’ataca de làmias sus tota la planeta. E segon l’Institut Australian de las Sciéncias Marinas, i a mai d’escasenças de morir d’un cocòt tombat sul cap que non pas per l’ataca d’una làmia.

Parlam d’un insècte tras que pichon: lo moissal, autrament dich mosquilh. Car pòt transmetre de malautiás coma la malària o la dengue e, segon l’OMS, mai de 725 000 umans morisson cada an en causa dels moissals.

En Africa es ont i a lo 96% de los decèsses de la malària.

Un insècte tras que dangeirós

Lo moissal pòt transmetre plusors malautiás, coma la del virus chikungunya, la dengue, la filariasi linfatica, la fèbre de la val del Rift, la fèbre jauna, la fèbre del virus zika, la malària, l’encefaliti japonesa e la fèbre del Nil occidental. I a tanben d’autres insèctes qu’o pòdon far, coma la nièra, lo pesolh o encara lo lagast, mas causan pas tantas mòrts.

Pasmens, i a de regions ont es pus perilhós. Los païses africans son los ont i a lo 96% d’aqueles decèsses (de la malària). Son de malautiás tropicalas e lo cambiament climatic ne provòca totjorn que mai. E arriban tanben de mai en mai en Euròpa. E, segon plusors estudis, lo sud del continent es l’endrech ont i aurà mai de moissals e tanben mai de mòrts en causa d’aquestes.

Lo moissal pòt transmetre plusors malautiás.

D’autre caire, d’autras  bèstias egalament plan perilhosas pels umans son lo cagaròl d’aiga doça (200 000 mòrts cada an), la vipèra d’escata de ressèga (138 000 mòrts per an) o l’escorpion (2600 mòrts cada an). D’autres animals tanben plan dangeiroses pels umans son los crocodils marins (1000 mòrts annadièrs), los ipopotams (500 mòrts per an) e los elefants (500 mòrts per an). Malgrat totas aquelas chifras, nos podèm demandar se los quites umans son pas lo màger dangièr pels umans car, de segur, provòcan mai de mòrts que los quites moissals.

La Redaccion

Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet, lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion

 

Christian Andreu Nasquèt a Barcelona en 1972, estudièt jornalisme a l’Universitat Autonòma de Barcelona e son especialitat es la politica internacionala. Parla uech lengas dont l'occitan. A publicat lo libre Art i Lletres a Horta-Guinardó e a collaborat totjorn amb de jornals catalans, bascos e occitans coma La Veu del carrer, El Punt, Egin, A vòste e Jornalet. Es maridat, a dos enfants, Jana e Roger, e demòra a Reus.