La serena (Merops apiaster) es un aucèl meropidat de l’òrdre dels coraciiformas, qu’òm pòt trapar aisidament en païses mediterranèus coma Occitània o Catalonha. Tanben pòt viure plan a l’Oèst d’Asia e lo nòrd african. D’abituda migra vèrs Africa del Sud mas tanben vèrs Índia. D’autres noms d’aquel polit aucèl son abelhòla, ceira vèrda, o manjamèu abelhièr.
Per ansin, la serena europèa es plan comuna al Mediterranèau dempuèi la zòna europèa fins a l’africana. Es una espècia monotipica e aquò vòl dire que i a pas de sosespècias. La serena europèa a totas las colors franc del ròi. Pasmens, l’iris de l’aucèl tanben a aquela color e aquò fa d’aquel aucèl un dels mai bèls e amb mai colors.
Lo menjamèu abelhièr doncas es tipic pr’amor de las sieunas colors: lo pièch es blau, mas atanben verd, lo cap brun, lo còl jaune e lo negre tanben es present als uèlhs, un trach caracteristic de totes aqueles aucèls que son insectivòrs, car se norís d’abelhas. Las sieunas mesuras coma aucèl son tanben mejanas; del bec a la coa pòt far demest 25 e 30 cm, una envergadura alara de 35 a 40 cm e pòt pesar entre 50 e 70 gramas.
Un aucèl europèu
La serena es, ça que la, un aucèl tipic mediterranèu pr’amor qu’es noirit al sud europèu, al nòrd african e tanben a l’oèst asiatic, e sonque migrarà mai luenh quan ven adulte. Per aquò far crosarà lo grand desèrt saharian pendent l’ivèrn e sonque demorarà a Occitània e Catalonha als meses de març e fins a setembre, totjorn en de regions mens nautas dels 1.500 mètres.
La vision de la serena es un sens plan desvolopat car pòt veire las sieunas predas abitualas – d’abelhas- a mai de 20 mètres. Son d’aucèls sonque insectivòrs e se noirisson de totes los insèctes que trapan; d’abelhas mas tanben de parpalhòls, de moscas, de domaisèlas i encara autres que sián pròches de l’aucèl.
Per caçar espepissa tot dempuèi un ponch mai naut e aprés ataca l’insècte en tot los capturar amb lo bec. Un còp aquò fach pica l’insècte fins a l’aucir e aital perdon lo fisson, Es aital cossí pòt los manjar sens cap dangièr.
Cèrta teoria afirma que l’origina geografica d’aquesta polidota espècia son d’airals tropicals pr’amor de las siás colors. En de regions mai suaus las colors son pas tan vivas franc sonque qualcunas excepcions. A mai d’aquò, òm pensa que cambièron l’abitat pr’amor qu’es plan aisit per aqueste aucèl de cambiar de luòc e colonizar de nòus territòris, car la siá adaptabilitat es susprenenta.
Lo menjamèu abelhièr aima plan demorar en de zònas dubèrtas amb de coltius mas tanben de pradals, ont pòdon trobar tanben de luòcs ont bastir lo niu e an de besonh totjorn un riu pròche.
Òm pòt afirmar que son d’aucèls gregaris e plan sociables amb la siá pròpria espècia. Per ansin, bastisson de colonias per noirir amb desparièrs nius. Un autre trach tipic es que volan la majoritat del temps e es plan malaisit de veire de serenas sus lo sòl per reposar.
La serena comuna fa lo niu en la riba mejana dels rius e flumes pichons o encara prèp de rotas. Per aquò far fa un trauc en de sòls oblicús de 20 a 30 gras. Cada niu pòt far fins a dos mètres de prigondor. Al fonz i bastís una pichona cambra ont i pondrà los uòus –entre 4 e 6 – de color blanca que seràn suenhats pendent 19 o 21 jorns. L’espèr de vida d’una serena es entre 5 e 10 annadas.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
