Wadi Mujib es una estrech situat a Jordania que fa partida de la Resèrva Naturala de Wadi Mujib e que foguèt creada l’an 1987 per la Societat Reala per la Conservacion de la Natura de Jordania. Foguèt nomenada Resèrva de la Biosfèra per l’UNESCO en l’an 2011. Es la resèrva naturala situada a mendre nautor de la planeta, a mai de 400 mètres jol nivèl de la mar.
La resèrva Naturala de Wadi Mujib a un total de 220 km², e es visitada per un grand nombre d’aimants de la natura cada an, en tot èsser una polida opcion pels aficionats a l’aventura e l’ecotorisme. La resèrva es a l’estreit de Wadi Mujib , que travèrsa una val mejançant una dralha de pèira calcaria ròsa e roge, e lo canon s’estend dempuèi las montanhas de Karak e Màdaba fins a las ribas de la mar Mòrta. En çò de mai prigond de l’estrech i trobam lo fluvi Mujib, que ne poirèm gausir de las siás aigas de mejana prigondor.
Per poder gausir aquel pargue natural cal pas èsser un expèrt en viatges d’aventuras, nimai aver una bona forma fisica, pr’amor que se pòt gausir en se banhant en qualqu’una de las piscinas naturalas de mendre prigondor. Se pòt tanben far sonque una passejada prèp del fluvi del còp que s’agacha las casudas d’aiga. Los qu’aiman las emocions fòrtas pòdon, en mai d’aquò, far de ràpel a la casuda d’aiga de pus de 20 mètres de nautor que i a l’endrech.
Un fluvi biblic
Lo fluvi Mujib, que crosa l’estrech al long de 75 km, nais a 900 mètres mai en naut, dins las montanhas de Madaba. A fins a set afluents, e a la Bíblia se parla d’aquel fluvi, coma lo riu Armon, mercés a las creissenças sasonièras qu’emplisson l’estreit e menan d’aiga pendent tot l’an fins a la siena fin, en un luòc pròche a Karak.
La forma actuala del fluvi es fòrça ligada los cambiaments geologics que patiguèt la mar Mòrta pendent l’epòca de las glaciacions, fa mai de 20.000 ans, quand la mar baissèt e los fluvis se dubriguèron en tot formar de prigonds canons, e un d’aqueles foguèt, fin finala, l’estrech de Wadi Mujib . Dins lo pargue natural, e un còp passada l’embocadura del fluvi Mujib, que forma un pichonèl delta, se tròba la sòrça del Hammamat Ma’in, qu’a una granda quantitat d’acid sulfuric e se tròba a 264 mètres jol nivèl de la mar Mòrta.
Per poder gausir tot lo paisatge qu’aufrís aquel pargue natural, çò que cal far es se far amb los servicis d’una guida de la zòna que conesca plan lo luòc e que pòsca balhar d’ajuda totjorn, car aiçò farà d’aquel un viatge perfièch. Las montanhas de tota la zòna son gaireben deserticas, de sòrta que i a fòrça pauca vegetacion franc dels lièchs dels rius, ont podèm trobar una granda diversitat de plantas, que destacan entre elas; de palmièrs, de tamarins e abondivas acacias, pr’amor que, malgrat la fauta de vegetacion, es un airal d’una granda diversitat d’aucèls e mamifèrs.
A l’ora d’ara se pòdon trobar dins lo pargue natural 300 espècias desparièras de plantas, e entre aquelas demòran un grand nombre d’aucèls migratoris e desparièras espècias d’aucèls qu’abitan aicí de manièra permanenta. Pr’amor de la granda dificultat per accedir a qualqu’unas parts del pargue, se pòdon trobar tanben fins a 10 espècias de carnivòrs, que ne cal soslinhar lo caracal. Tanben i a d’autres mamifèrs coma la daiman del Cap, lo teisson euroasiàtic, o lo boquetin de Nubia.
Entre los aucèls i a dos grops desparièrs, d’aucèls migratoris, que ne podèm destacar la cigonha blanca e la cigonha negra, e dins lo grop d’aucèls permanents ne cal rebrembar la busa, l’esparvièr grèc, lo gipaèt, la maria blanca o vutre egipcian , lo vutre comun, lo segairòl pichon, lo falcon mostachut unicolor, la perditz de cuòl gris, lo chòt arabi, lo passerat monge, lo passerat coanegra, l’escrivan saharian, lo pinçard trompetièr, lo passerat de la mar Mòrta e l’estornèl de Tristam.
Dins la limita del pargue natural i a la celèbra mar Mòrta , que, maugrat recebre lo nom de mar, es vertadièrament un grand lac endorreic d’aiga salada, situat dins una prigonda depression a 435 mètres jol nivèl de la mar, en tot èsser situat entre Jordania, Israèl e Palestina. La mar Mòrta a una superfícia totala de 810 km², amb 16 km d’ample e 80 km de long, e a coma trach basic la siá nauta quantitat de sal, que permet dintrar a l’aiga e flotejar e que siá impossible s’enfonsar dins l’aiga.
Aquel fenomèn se produsís pr’amor qu’es un lac situat dins una conca idrografica endorreica, çò que vòl dire qu’a divèrsas intradas de desparièrs fluvis, mas a pas cap de sortida, e aquò produsís que totes los minerals qu’arriban a aquel, se demòran totjorn ailà, e per çò a una densitat de 1.24 kg / litre. Mercés a aquò lo còrs uman pòt flotejar sus las siás aigas.
Un article d’Andrés López*
*Dempuèi uèi trobarètz una pichona biografia dels redactors de Sapiéncia en la seccion Qui sèm.
Aqueste article es tanben publicat dins Naturaleza Salvaje, un numeric de geografia e l’environament, que Sapiéncia n’a un acòrdi de cooperacion
