L’astronomia es una de las sciéncias que fa mai de descobèrtas e a un ritme, de còps, de mal comprene pels quites umans. Ara, una còla d’astronòms a descobèrt un anèl de pichonas galaxias que s’aluènhan fòrça mai lèu de çò normal. Aquò pòt far tornar escriure la teoria de la gravetat d’Einstein actuala. Es una descobèrta estonanta.
La còla scientifica de l’Universitat de Saint Andrew, en Escòcia, a descobèrt que la velocitat d’aquestas pichonas galaxias es mai nauta que çò normal. Se tròban a 10 milions d’ans lutz de nosautres e s’espandisson coma un pichon Big Bang. L’estudi es estat presentat pels astronòms Indranil Banik e Hongsheng Zhao.
La teoria de la gravetat d’Einstein, en question
Una de las conclusions de l’estudi qu’an realizat aquestes dos scientifics es que la galaxia mai pròcha de nosautres, la vesina Andromèda, passèt fòrça prèp de la galaxia de la Via Lactèa. Aital, aquò auriá creat un anèl de pichonas galaxias a l’encòp, que son las qu’an precisament descobèrtas.
“Se la teoria de la gravetat d’Einstein foguèsse vertadièra – çò diguèt Zhao – nòstra galaxia, la Via Lactèa, jamai non arribariá d’èsser tan prèp d’Andromeda a aquesta velocitat”. Aquesta frasa poiriá forçar nòstra compreneson actuala de la gravetat e del còsmos: fins a uèi lo jorn, se pensa que la gravetat es mai flaca quand una galaxia es mai luènh d’una autra. Mas aquò se debana pas amb las nòvas pichonas galaxias qu’an trobadas aquestes scientifics.
“La distribucion de las galaxias dins l’anèl tanben es fòrça particulara – çò diguèt Banik -. Son coma de gotas que tomban d’un parapluèjas. I a solament una escasença entre 640 per una distribucion aitala. E avèm pogut arribar de determinar son passat fins a fa prèp de 7 miliards d’ans”.
Las doas galaxias descobèrtas orbitan una al bord de l’autra sus un plan e las pichonas galaxias son a lor entorn. Aquò situariá la gravetat d’Einstein en un paradigma non vertadièr pr’amor que lo scientific estatunidenc parlava totjorn de la matèria sorna coma ipotetica – çò afirmèt Banik -. Totun, una velocitat aitala a de besonh de fins a 60 còps mai de massa que la qu’an las estelas de la Via Lactèa e Andromèda”.
De mai, los scientifics an confirmat que la friccion entre las doas galaxias auriá de provocar una granda atraccion. Mas aquò se debana pas e se son desseparadas fa mai de 2,5 milions d’ans lutz. Un fach estonant.
L’astronòm Marcel Pawlowski, de l’Universitat de Califòrnia o a volgut explicar: “La sciéncia progrèssa lèu amb fòrça cambiaments. La descobèrta d’aqueste anèl de pichonas galaxias e sa velocitat de viatge son doncas un còp fòrt sul paradigma d’Einstein qu’avèm conegut fins a uèi “. L’estudi es estat publicat dins lo jornal Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
La Redaccion
Aqueste article serà tanben publicat dins Jornalet , lo primièr quotidian en linha de lenga occitana, amb lo qual Sapiéncia a un acòrdi de cooperacion.
