E òc, es çò qu’a descobèrt una còla de scientifics danesa: totas las personas qu’an uèlhs blaus dins la planeta – sens importar pas lo luòc ont demoran – an un unic, solet ancessor que demorèt fa entre 6000 e 10000 ans e que patiguèt un cambi genetic en la pigmentacion de la color dels uèlhs; dich d’un autra manièra, que patiguèt una mutacion parciala.
“Originalament, totes los umans avián los uèlhs castanhs – çò diguèt Hans Eiberg, del Departament de Medecina Celulara e Moleculara de l’Universitat de Copenaga -. Mas un uman patiguèt una mutacion genetica al gèn OCA2 als sieus cromosòmas. Aquò balhèt una trencada en l’abilitat de produsir uèlhs castanhs”.
Aital, lo gèn OCA2 balha los còdis per la proteïna P, restacada amb la produccion de melanina, una pigmentacion que balha la color al pel, los uèlhs e la pèl. Totun, l’alteracion genetica que patiguèt lo gèn OCA2 d’aquel uman provoquèt pas una trencada totala en l’abilitat de balhar la color adequada a aquelas partidas del còs. Solament de manièra parciala pr’amor que redusiguèt la produccion de melanina en l’iris e pro. Se lo gèn OCA2 foguèsse estat totalament destruch o trencat, los umans aurián pas melanina al pel, uèlhs o pèl, una condicion apelada albinisme.
Una variacion genetica limitada
De mai, la variacion d’autres tipes de color de uèlhs, coma los uèlhs verds, a tanben una explicacion genetica. Segon la variacion de melanina en l’uèlh aquel serà castanh, mai verd o totalament verd. “Per ansin avèm pogut descobrir e conclure que totes los umans d’uèi lo jorn qu’an uèlhs blaus dins la planeta aguèron un unic ancessor – çò confirmèt Eiberg -. An dins lo sieu ADN aquela manca d’abilitat de produsir la color castanha als uèlhs”. La produccion de melanina en individús qu’an los uèlhs castanhs, totun, depend mai de cada persona, çò es dire que i a mai varietat.
La recerca es facha publica per la meteissa universitat danesa après mai de dètz ans d’estudi de l’ADN mitocondrial uman. Eiberg e la sieuna còla estudièron pendent tot aquel temps centenats d’individús qu’avián los uèlhs blaus en desparièrs luòcs de la planeta coma Jordania, Danemarca o Turquia. E tot après aver descobèrt – Hans Eiberg es lo responsable de l’identificacion genetica del gèn OCA2 – qu’aquel gèn èra la causa originala de la color dels uèlhs en los umans.
Malgrat aquò, aqueste scientific a volgut soslinhar que los uèlhs blaus son pas cap mutacion genetica negativa o malautiá de l’ADN uman. “Es una mutacion qu’es pas positiva o negativa – çò afirmèt Eiberg -. Es solament una de plusors mutacions patidas pels umans los darrièrs tempses, coma la color dels uèlhs o aver o pas de pel o la beutat, que fa pas mai grandas ne pichonas las escasenças de subreviure”.
Es solament una mòstra que los genòmas umans son cambiats per la natura cada jorn e qu’aquò crèa una mescla genetica de cromosòmas umans qu’ensajan totjorn de far de cambis e los uèlhs blaus ne serià solament un cambi genetic mai.
La Redaccion
